Miesiąc: październik 2015

Konstytucja firmy rodzinnej – czym jest i dlaczego jest potrzebna?

Posted on by ts_admin

Konstytucja firmy rodzinnej wśród polskich przedsiębiorców jest dokumentem stosunkowo młodym. Jako pierwsza, pod koniec 2010 roku, powstała Konstytucja Firmy Rodzinnej Roleski (por. www.fundacjaroleskich.pl).

Idea i elementy konstytucji firmy rodzinnej

Nie dziwi fakt, że tworzone i rozwijane przez lata przedsiębiorstwo rodzinne powoduje powstanie silnej więzi założycieli firmy z prowadzonym biznesem. Jednak z kolejnymi pokoleniami związek ten może słabnąć. Dodatkowo powiększanie się rodziny zwiększa prawdopodobieństwo problemów chociażby ze skutecznym zarządzaniem przedsiębiorstwem. Przeciwdziałanie upadkowi firmy warto rozpocząć jeszcze zanim pojawią się pierwsze problemy czy oznaki kryzysu. Aby ich uniknąć konieczne jest stworzenie dokumentu, który jasno określi cele i wartości rodziny, wskaże jej wizję oraz wytyczne co do prowadzenia biznesu, podejmowania decyzji czy sposoby rozwiązywania sporów.

Dobrym rozwiązaniem jest stworzenie konstytucji firmy rodzinnej.

Spośród wielu powodów dla których warto zastanowić się nad sporządzeniem konstytucji należy wymienić unormowanie relacji na linii rodzina – przedsiębiorstwo oraz zagwarantowanie funkcjonowania firmy w kolejnych pokoleniach. Ponadto, konstytucja pozwala na skupienie rodziny wokół przedsiębiorstwa, podtrzymuje jej spójność i integralność oraz określa wspólne zadania, plany, wpierając także komunikację pomiędzy członkami rodziny. Istotnym jest również fakt, możliwości stworzenia w konstytucji tzw. organów rodziny – pełniących podobne funkcje jak organy zarządcze czy nadzorcze w spółkach kapitałowych .

Jeśli zaś chodzi o praktyczny aspekt konstytucji firmy rodzinnej, może ona regulować m.in. sposób podziału zysku w rodzinie, reguły zatrudniania poszczególnych członków rodu, zasady dysponowania udziałami czy sposoby wprowadzania zmian do konstytucji.
Należy zwrócić uwagę, że każda konstytucja jest bezpośrednio związana zarówno z daną rodziną jak i z danym przedsiębiorstwem. Z uwagi na różnice celów czy wartości, nie da się stworzyć jednego, ogólnie obowiązującego wzoru takiego dokumentu. Dla każdej bowiem firmy rodzinnej konstytucja tworzona jest indywidualnie. Ponadto konstytucja firmy rodzinnej nie ma mocy wiążącej, dlatego istotne jest, aby była ona zharmonizowana z innymi dokumentami np. z umową spółki.

Badania przeprowadzone w 2011 roku w Niemczech wykazały, że w niemal 80 procentach ankietowanych przedsiębiorstw rodzinnych, nadzieje, jakie wiązano z konstytucją, zostały całkowicie spełnione, a efekty jej wprowadzenia przerosły ich oczekiwania (źródło: www.firmyrodzinne.org).

Konstytucja firmy rodzinnej to międzypokoleniowa stabilność przedsiębiorstawa

Według mnie konstytucja firmy rodzinnej to świetny krok w celu zapewnienia firmie ciągłości funkcjonowania. Zarazem to dobry sposób na unormowanie relacji między członkami rodziny oraz między rodziną a przedsiębiorstwem. To rozwiązanie polecam wszystkim, którzy chcą aby ich przedsiębiorstwo pozostało firmą rodzinną przez lata, nie tracąc przy tym nic ze swojej tożsamości.

Duża nowelizacja prawa autorskiego

Posted on by ts_admin

Prezydent RP podpisał 5 października 2015 roku tzw. „dużą” nowelizację ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przypatrzmy się poszczególnym zmianom w ustawie, które w mojej ocenie zasługują na szczególną uwagę:

Incydentalny użytek innego utworu

Wprowadza się pojęcie incydentalnego użytku innego utworu – tj. dopuszczalności niezamierzonego włączenia utworu do innego utworu.

Dozwolony użytek innego utworu włączonego do tworzonego utworu jest dopuszczalny w tylko przypadku, gdy:

  1. doszło do „niezamierzonego włączenia utworu” oraz
  2. gdy włączony „utwór nie ma znaczenia” dla utworu w którym się znalazł.

Powyższy zapis jest bardzo korzystny dla rynku filmowego. Często bowiem z roszczeniami występują twórcy utworów, które znajdują się w tle kadrów filmowych, a zgodnie z podpisaną nowelizacją ich żądania nie będą uzasadnione!

Wynagrodzenie za wypożyczenia biblioteczne dla autorów i tłumaczy

Wprowadzenie wynagrodzenia za wypożyczenia biblioteczne dla autorów i tłumaczy wymusiły w Polsce przepisy unijne. Obowiązek ten nałożono na Państwa członkowskie postanowieniami Dyrektywy o najmie i użyczeniu z 12 grudnia 2006 roku.

Zgodnie z nowelizacją wynagrodzenie jest należne tylko autorom tworzącym w języku polskim oraz tłumaczom utworów obcojęzycznych na język polski. Wpisuje się to w europejski trend promowania oraz opłacania literatury krajowej i narodowej.

Dozwolony użytek utworów osieroconych

W ustawie wprowadza się pojęcie utworu osieroconego, czyli utworu, którego autora lub innego uprawnionego nie można ustalić lub odnaleźć. Nowy przepis pozwala na korzystanie z utworów, których wcześniej nie można było użyć, z uwagi na brak możliwości uzyskania zgody od uprawnionych.

Wnioski

Z zadowoleniem czytam przepisy, które zarówno chronią twórców, jak i pozwalają na rozwój rynku praw autorskich w Polsce. Ważne jest doprecyzowanie zakresu użycia utworu w innym utworze, co dookreśla wzajemne prawa pomiędzy twórcami. Natomiast umożliwienie korzystania z utworów osieroconych poszerza ich dostępność.

Nieprecyzyjna SIWZ – problem Zamawiającego!

Posted on by ts_admin

Bardzo ciekawy wyrok zapadł 10 lipca 2015 roku w Sądzie Okręgowym w Gdańsku (sygn. akt I C 2/15).

Niejednoznaczne określenie sposobu wyliczania ceny w treści SIWZ

Zamawiający umieścił ogłoszenie o zamówieniu na wykonanie pewnych usług. W treści SIWZ (Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia) określił on sposób wyliczenia ceny za usługę. Był on jednak na tyle niejasny i niesprecyzowany, że każdy z trzech oferentów obliczył cenę w inny sposób.

Zamawiający odrzucił oferty dwóch oferentów z powodu nieprawidłowo wyliczonej wartości usług i wybrał propozycję trzeciego oferenta.

Prezes Urzędu Zamówień Publicznych uznał taką sytuację za niezgodną z prawem i wystąpił z powództwem o stwierdzenie nieważności zawartej umowy.

Wykonawcy nie mogę ponosić negatywnych konsekwencji błędów w SIZW

Sąd uznał powództwo za uzasadnione wskazując, że treść i postanowienia SIWZ powinny być jasne oraz precyzyjne, a ponadto nie powinny budzić wątpliwości interpretacyjnych.

Co najbardziej istotne, Sąd wskazał, że jeżeli takie wątpliwości czy niejasne zapisy pojawią się w specyfikacji to „winny być rozstrzygane na korzyść wykonawców, którzy nie mogą ponosić negatywnych konsekwencji niezastosowania się do niewłaściwie sformułowanych, niejasnych postanowień specyfikacji”.

Sąd argumentując swój wyrok stwierdził, że nie wolno odrzucić oferty wykonawcy z powodu nieprawidłowego obliczenia ceny, jeżeli fakt ten był spowodowany wyłączną winą zamawiającego, który tak przygotował SIWZ, że zawarty w nim sposób obliczenia ceny zawierał błędy.

Sąd wyraźnie poparł tezy wskazywane przez Prezesa UZP stwierdzając również, że skoro wszystkie oferty zostały przygotowane w oparciu o SIWZ i każda z nich odpowiadała możliwej interpretacji specyfikacji – to brak było podstaw do odrzucenia dwóch z trzech ofert.

Wątpliwości interpretacyjne winny być rozstrzygane na korzyść wykonawców

Wyrok jednoznacznie stwierdził, iż niejasne oraz nieprecyzyjne zapisy SIWZ stanowią rażące naruszenie przepisów i powodują skutki niemożliwe do zaakceptowania z punktu widzenia zamówień publicznych.

Poprzez ten wyrok Sąd wzmocnił pogląd, iż Wykonawców powinno się traktować jako stronę słabszą w stosunku do Zamawiającego w procesie zamówień publicznych, dlatego wątpliwości w SIWZ należy rozstrzygać na korzyść Wykonawców.

Jak przekazać rodzinie jednoosobową działalność gospodarczą?

Posted on by ts_admin

Trudno jednoznacznie oszacować, ile jest osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Z pewnością jest to jednak bardzo duża grupa, według różnych raportów i danych – w Polsce mamy około dwóch milionów przedsiębiorców.

Prawdopodobnie jednak niewielu z nich zastanawia się: czy, kiedy, i w jaki sposób, przekazać prowadzoną przez siebie firmę w ręce dzieci, żony lub innych członków rodziny czyli dokonać tzw. sukcesji?

Sposoby na sukcesję działalności gospodarczej

Warto wskazać trzy główne sposoby dokonania sukcesji przedsiębiorstwa, które jest prowadzone w formie indywidualnej działalności gospodarczej.

Pierwsze to zawarcie z sukcesorem (np. z dzieckiem) umowy sprzedaży przedsiębiorstwa. Jeśli w skład majątku przedsiębiorstwa wchodzi nieruchomość, umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego. Jeżeli jednak jest inaczej, wystarczy tradycyjna umowa.

Kolejną możliwością jest dokonanie darowizny przedsiębiorstwa. Darczyńca oraz obdarowany składają oddzielne oświadczenia woli przed notariuszem i w ten sposób dochodzi do nieodpłatnego świadczenia i jego przyjęcia przez obdarowanego.

Ostatnim i chyba najbardziej znanym sposobem sukcesji jest dziedziczenie: ustawowe lub testamentowe – jeżeli nestor sporządził testament. Istotny jest fakt, że w tym przypadku sukcesja następuje dopiero po śmierci, a zatem do końca swojego życia przedsiębiorca może prowadzić swoją firmę.

Jak najsprawniej dokonać sukcesji?

Nie ulega wątpliwości, że marzeniem każdego biznesmena jest, aby stworzona przez niego firma działała jak najdłużej, rozwijała się i przynosiła zyski. Przedstawione możliwości pozwalają zadbać o przyszłość rodziny i firmy za swojego życia. Nie gwarantują one oczywiście, że firma przetrwa kolejne lata, ale pozwalają znacząco zmniejszyć ryzyko, że przedsiębiorstwo upadnie, kiedy założyciel przestanie się nim zajmować.

Osobiście rekomenduję dokonanie sukcesji przedsiębiorstwa w formie sprzedaży lub darowizny. Takie działania gwarantują przedsiębiorcy, że jego wola dotycząca sukcesji będzie zrealizowana bezspornie. Dziedziczenie może bowiem budzić spory pomiędzy spadkobiercami.

Należy dodać, że w przypadku nieprzygotowania lub niewłaściwego przygotowania procesu sukcesji śmierć właściciela może wiązać się ze znacznym utrudnieniem lub uniemożliwieniem dalszego funkcjonowania firmy.