Miesiąc: czerwiec 2019

Ułatwienia w nabywaniu nieruchomości rolnych

Posted on by ts_admin

Przepisy, ktore znacznie łagodzą ograniczenia w gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi wchodzą w życie 26 czerwca 2019 r. na mocy nowelizacji ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego.

Zwiększenie powierzchni

Po pierwsze, nowelizacja zwiększa powierzchnię nieruchomości rolnej, która może być nabyta przez osobę nie będącą rolnikiem indywidualnym z 0,3 ha do 1 hektara.

Oznacza to wyłączenie działek poniżej 1 ha spod rygorów ustawy. Dzięki zniesieniu tego ograniczenia prawo wychodzi naprzeciw oczekiwaniom nabywców nieruchomości inwestycyjnych.

Uproszenie w licytacjach

Po drugie, nowelizacja wyłącza wymóg posiadania statusu rolnika indywidualnego dla nabywania nieruchomości rolnych w toku postępowania egzekucyjnego i upadłościowego.

Dzięki temu rozwiązaniu zostanie rozładowany paraliż postępowań egzekucyjnych i upadłościowych. Dotychczas w licytacjach nieruchomości rolnej mogli brać udział tylko rolnicy indywidualni zamieszkujący gminę położenia nieruchomości lub gminę sąsiednią.

Zgoda KOWR

Po trzecie, nowelizacja precyzuje tryb postępowania oraz przesłanki nabycia nieruchomości rolnej w wyniku zgody udzielanej przez dyrektora generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Po nowelizacji, ustawa określa wymogi wniosku o wyrażenie zgody.

Jasna i klarowana procedura wnioskowa to niewątpliwe ułatwienie dla nabywców nieruchomości rolnych, którzy znajdą w ustawie konkretne wymogi.

Osoby bliskie

Po czwarte, ustawodawca dostrzegł potrzebę zapewnienia sukcesji gospodarstwa rolnego poprzez rozszerzenie katalogu osób bliskich, uprawnionych do nabycia nieruchomości rolnej, o rodzeństwo rodziców oraz pasierbów.

Poszerzenie kręgu osób uprawnionych do sukcesji gospodarstwa rolnego to wyjście naprzeciw oczekiwaniom środowiska, dlatego należy oceniać je bardzo pozytywnie.

Wnioski

Nowelizacja ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego istotnie poprawi i usprawni obrót nieruchomościami rolnymi. Takie rozwiązania odpowiadają na krytykę dotychczasowych rygorystycznych zapisów ustawy.

Zdaniem Szołajski Legal Group nowelizacja przyczyni się do istotnego zwiększenia sprzedaży nieruchomości rolnych o powierzchni poniżej 1ha!

Kiedy można odstąpić od przepisów techniczno-budowlanych?

Posted on by ts_admin

Stosowanie przepisów techniczno-budowlanych (art. 7 ust. 1 p.b.) jest obowiązkowe, jednakże prawo budowlane przewiduje możliwość odstępstwa. Uprawnienie to dotyczy jednak tylko przypadków szczególnie uzasadnionych.

Kiedy można odstąpić od stosowania przepisów?

Zgodnie z art. 9 ust. 1 p.b. w przypadkach szczególnie uzasadnionych dopuszcza się odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych, o których mowa w art. 7 p.b. Odstępstwo to jednak:

  • nie może powodować zagrożenia życia ludzi lub bezpieczeństwa mienia,
  • w stosunku do obiektów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4 – ograniczenia dostępności dla osób niepełnosprawnych, o których mowa w art. 1 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r., w tym osób starszych, oraz
  • nie powinno powodować pogorszenia warunków zdrowotno-sanitarnych i użytkowych, a także stanu środowiska, po spełnieniu określonych warunków zamiennych.

Po uzyskaniu upoważnienia ministra, który ustanowił przepisy techniczno-budowlane, organ administracji architektoniczno-budowlanej, w drodze postanowienia udziela bądź odmawia zgody na odstępstwo.

Cel i przesłanki zastosowania odstąpienia

W wyroku z 11 kwietnia 2019 r. Naczelny Sąd Administracyjny wskazał cel art. 9 ust. 1 p.b. Jak uznał Sąd w sprawie o sygn. akt II OSK 1353/17, przepis ten ma umożliwić modyfikacje szczegółowych i bezwzględnie obowiązujących przepisów techniczno-budowlanych w wyjątkowych stanach faktycznych, w których nie jest możliwe zastosowanie się do nich.

„Ocena, czy w danej sytuacji ma miejsce taki „szczególnie uzasadniony przypadek” należy do organów administracji architektoniczno-budowlanej, które powinny dokonać tego w oparciu o analizę materiału sprawy, w tym treści przepisu, od którego ma być udzielone odstępstwo, ukształtowanie nieruchomości, na której ma być realizowany obiekt, stan zagospodarowania nieruchomości sąsiednich, ocenę proponowanych rozwiązań w świetle wiedzy technicznej, itp. okoliczności.” (II OSK 1353/17)

Podsumowanie

Jak podkreślił NSA, badając konkretny stan faktyczny organy administracji winny mieć na uwadze, że każdy ma prawo do zabudowy nieruchomości gruntowej pod warunkiem zgodności zamierzenia budowlanego z przepisami.

Co to jest MDR i kogo obowiązuje?

Posted on by ts_admin

Od 1 stycznia 2019 r. niektóre podmioty są zobowiązane do przekazywania Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informacji o schematach podatkowych (MDR – Mandatory Disclosure Rules). Obowiązki te wynikają ze znowelizowanej ustawy Ordynacja Podatkowa.

Celem wdrożenia obowiązku raportowania schematów jest uszczelnienie systemu podatkowego i ograniczenie wykorzystywania przez podatników różnych form optymalizacji podatkowych.

Schemat podatkowy

Pojęcie „schemat podatkowy” jest szersze niż korzyść podatkowa i może dotyczyć sytuacji, w których korzyść podatkowa w ogóle nie występuje. Schematem podatkowym może być:

  1. rozwiązanie podatkowe, w którym występuje korzyść podatkowa,
  2. transfer aktywów,
  3. nieprzejrzysta struktura własności lub
  4. unikanie raportowania FATCA/CRS.

Poza obejściem prawa podatkowego czy optymalizacją podatkową, schematem podatkowym jest np. uzgodnienie biznesowe. Schemat podatkowy może dotyczyć wszystkich podatków, w tym podatku VAT.

Obowiązek raportowania

Dla schematów udostępnianych i/lub wdrażanych po 1 stycznia 2019 r. obowiązek raportowania przez promotora powstaje w ciągu 30 dni od następnego dnia po udostępnieniu schematu.

Zaś w przypadku schematów podatkowych wdrożonych w 2018 r., obowiązek raportowania został odroczony do 30 czerwca 2019 r.

Kogo dotyczy obowiązek raportowania?

Raportowanie schematów podatkowych dotyczy 3 kategorii podmiotów:

  1. Promotor– każda osoba, która opracowuje, oferuje lub udostępnia schemat podatkowy – doradcy podatkowi, radcy prawni, adwokaci oraz pracownicy instytucji finansowych doradzających klientom.
  2. Wspomagający– osoba, która podejmuje się udzielić pomocy dotyczącej opracowania, wprowadzenia do obrotu, organizowania, udostępnienia do wdrożenia lub nadzorowania wdrożenia „uzgodnienia” – biegły rewident, notariusz, osoba świadcząca usługi prowadzenia ksiąg rachunkowych, księgowy lub dyrektor finansowy, bank lub inna instytucja finansowa, ich pracownik.
  3. Korzystający– ten, komu udostępniane jest lub u kogo wdrażane jest uzgodnienie.

Kary za niewykonanie zgłoszenia

Brak dokonania zgłoszenia lub inna niezgodność z regulacjami w zakresie raportowania schematów podatkowych wiąże się z karami pieniężnymi:

  1. do 10 mln PLN w stosunku do podmiotu będącego promotorem,
  2. do 21,6 mln PLN w przypadku osób odpowiedzialnych za dokonanie zgłoszenia.

Podsumowanie

Szołajski Legal Group rekomenduje dokonanie stosownego audytu u przedsiębiorców w celu sprawdzenia, czy nie zachodzi obowiązek raportowania schematów podatkowych.

Czy sąsiad zawsze będzie stroną w postępowaniu w sprawie pozwolenia na użytkowanie?

Posted on by Content Manager

Z zastrzeżeniem art. 29-31 p.b., roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę. Decyzję wydaje organ administracji architektoniczno-budowlanej.

Co ważne, zgodnie z regulacją zawartą w art. 28 ust. 2 p.b., w postępowaniu dotyczącym pozwolenia na budowę stronami są:

  • inwestor,
  • właściciele,
  • użytkownicy wieczyści lub
  • zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu.

Przepis ten nie stanowi wprost, że stroną w postępowaniu są właściciele nieruchomości sąsiednich. Czy zatem można wyciągnąć taki wniosek?

Obszar oddziaływania obiektu

Zgodnie z niedawnym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie właściciele sąsiednich nieruchomości powinni mieć możliwość zgłoszenia swoich zastrzeżeń na etapie rozpoznawania sprawy dotyczącej pozwolenia na budowę. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, kiedy dochodzi do przewidzianego przepisami szczególnymi oddziaływania inwestycji na znajdujące się w jej najbliższym sąsiedztwie nieruchomości. Jednak nawet, gdy jest to oddziaływanie dopuszczalne według norm prawa właściciele sąsiednich nieruchomości mają prawo zgłaszania zastrzeżeń.

Jak uznał Sąd w orzeczeniu z 15 maja 2019 r., stroną postępowania powinny być zatem nie tylko osoby, których interes prawny zostaje naruszony określonym rozwiązaniem projektowym, ale też takie, na których nieruchomości obiekt projektowany może oddziaływać.

Warto przypomnieć sobie informacje dotyczące pojęcia obszaru oddziaływania obiektu i wynikającego z tego tytułu przymiotu strony w postępowaniu. Wcześniejszy artykuł na ten temat można przeczytać tutaj.

Przymiot strony w postępowaniu

W ślad za wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie należy uznać, że przymiot strony w postępowaniu dotyczącym pozwolenia na budowę z definicji powinni mieć właściciele (użytkownicy wieczyści) nieruchomości sąsiednich.

Powyższa zasada znajduje zastosowanie: „chyba że organ ustali, iż z uwagi na znaczną odległość planowanej zabudowy od działki sąsiedniej, ukształtowanie terenu czy sposób jego dotychczasowego lub planowanego zagospodarowania wykluczone jest, że zamierzenie inwestycyjne będzie w jakikolwiek sposób ograniczało zagospodarowanie nieruchomości sąsiedniej.” (II SA/Kr 245/19)

Podsumowanie

Ze stanowiska zajętego przez Sąd wynika, że fakt posiadania tytułu do nieruchomości sąsiedniej nie powoduje automatycznie, że podmiot nabywa prawa strony w postępowaniu, które toczy się na podstawie art. 28 p.b.

Warunki zachowania ochrony patentowej

Posted on by ts_admin

Zgodnie z prawem własności przemysłowej, ochrona patentowa nie jest bezterminowa a patent może ulec wygaśnięciu. Art. 90 ust. 1 p.w.p. zawiera katalog przesłanek, których wystąpienie powoduje wygaśnięcie patentu, są to:

  • upływ okresu, na który został udzielony,
  • zrzeczenie się patentu przez uprawnionego przed Urzędem Patentowym, za zgodą osób, którym służą prawa na patencie,
  • nieuiszczenie w przewidzianym terminie opłaty okresowej albo
  • trwała utrata możliwości korzystania z wynalazku, z zastrzeżeniem art. 937, z powodu braku potrzebnego do tego materiału biologicznego, który stał się niedostępny i nie może być odtworzony na podstawie opisu.

Uzupełnieniem jest ust. 2 tego artykułu, zgodnie z którym w sprawach, o których mowa w ust. 1 pkt 2-4, Urząd Patentowy wydaje decyzje stwierdzające wygaśnięcie patentu.

Obowiązek uiszczenia opłaty okresowej

Regulacja dotycząca terminu do uiszczenia opłaty została opisana w art. 224 p.w.p. Ustęp 1 wskazuje, że termin  opłaty za pierwszy okres ochrony, określonej w decyzji o udzieleniu patentu, prawa ochronnego lub odpowiednio prawa z rejestracji, wynosi trzy miesiące od daty doręczenia wezwania.

Jednocześnie zgłaszający może uiścić opłatę za dalsze rozpoczęte okresy ochrony lub opłatę wymaganą do przedłużenia ochrony na okresy rozpoczęte przed tym terminem.

Co bardzo istotne opłaty za dalsze okresy ochrony są uiszczane z góry (z zastrzeżeniem ust. 1) nie później niż w dniu, w którym upływa poprzedni okres ochrony (art. 224 ust. 2).

Jednak z punktu widzenia dzisiejszego artykułu, kluczowym przepisem jest ust. 3. Zgodnie z jego brzmieniem, opłaty, o których mowa w ust. 2, można uiszczać również w ciągu sześciu miesięcy po upływie terminu określonego w ust. 2, przy równoczesnym uiszczeniu opłaty dodatkowej w wysokości 30% opłaty należnej. Termin ten – zgodnie z treścią regulacji – nie podlega przywróceniu.

NSA o art. 224 ust. 5 p.w.p.

W tej kwestii ciekawe orzeczenie wydał 15 kwietnia 2019 r. Naczelny Sąd Administracyjny. W sprawie o sygn. akt II GSK 1019/17 uznał on, że stwierdzenie wywiązania się przez uprawnionego z warunków określonych art. 224 ust. 4 p.w.p., tzn. uregulowanie opłaty należnej wraz z opłatą dodatkową w terminie przewidzianym przepisem powoduje, że Urząd Patentowy traci podstawę do działania na zasadzie art. 90 ust. 2 p.w.p.

W efekcie: „uprawniony zachowuje ochronę patentową”.

Podsumowanie

Na zakończenie należy zwrócić uwagę na ostatnią nowelizację p.w.p. dokonaną ustawą z dnia 20 lutego 2019 r. o zmianie ustawy Prawo własności przemysłowej (Dz.U.2019.501). Nowelizacja uzupełniła i doprecyzowała art. 224 p.w.p.

Od 16 marca 2019 r. obowiązuje art. 224 ust. 21 p.w.p. obligujący Urząd Patentowy do informowania uprawnionego z prawa ochronnego na znak towarowy o zbliżającym się terminie uiszczenia opłaty za dalszy okres ochrony. Ma to nastąpić nie później niż na sześć miesięcy przed dniem, w którym upływa poprzedni okres ochrony.

Nowelizacja zwiększa zakres obowiązków Urzędu Patentowego, jednocześnie minimalizując szanse na zapomnienie przez uprawnionego z patentu o opłacie okresowej.

Roszczenie o wykup gruntu nie przedawnia się!

Posted on by ts_admin

Roszczenie właściciela gruntu, na którym wzniesiono budynek lub inne urządzenie o wartości przenoszącej znacznie wartość zajętej na ten cel działki, o nabycie przez posiadacza własności działki za odpowiednim wynagrodzeniem (art. 231 § 2 k.c.) nie ulega przedawnieniu. Uchwałę taką wydał Sąd Najwyższy 16 maja 2019 r.

Spór właściciela gruntu i Polskiej Spółki Gazownictwa

Spór rozstrzygany przedmiotową uchwałą dotyczył roszczenia właściciela, przez którego grunt biegł gazociąg wysokiego ciśnienia. Właściciel gruntu wystąpił do Sądu o zobowiązanie Polskiej Spółki Gazownictwa do wykupu gruntu, albowiem stał się on bezużyteczny dla zabudowy.

Polska Spółka Gazownictwa nie zgodziła się na wykup podnosząc że roszczenie majątkowe właściciela gruntu przedawniło się po dziesięciu latach od wybudowania gazociągu.

Sąd Okręgowy w Słupsku uwzględnił powództwo właściciela gruntu stwierdzając, że nie ma przedawnienia, a gdyby nawet było, to skorzystanie z niego przez Spółkę byłoby nadużyciem prawa.

Rozpatrując apelację Spółki, Sąd Apelacyjny w Gdańsku uznał, że kwestia przedawnienia budzi uzasadnione wątpliwości i zwrócił się z pytaniem prawnym do Sądu Najwyższego.

Uchwała Sądu Najwyższego

Sąd Najwyższy potwierdził, że roszczenie właściciela o wykup gruntu, na którym wzniesiono droższe od niego urządzenia, nie przedawnia się.

W ten sposób Sąd Najwyższy wzmocnił ochronę właścicieli gruntów. Zdaniem Sądu, przesłanki skorzystania z takiego roszczenia mogą pojawić się po pewnym czasie. Gdyby prawo to się przedawniało, traciłby właściciel.

Wnioski

Zdaniem Szołajski Legal Group, dla wielu właścicieli nieruchomości uchwała Sadu Najwyższego otwiera możliwość dochodzenia roszczenia o wykup. Prawo to wynika z braku przedawnienia roszczeń.

Dzięki uchwale nie będzie nadużywany zarzut przedawnienia przez podmioty, które wzniosły urządzenia droższe od wartości gruntu.