Kiedy decyzja zakazująca dalszych robót budowlanych jest obligatoryjna?

Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę może spowodować nałożenie przez organ nadzoru budowlanego obowiązku sporządzenia i przedstawienia projektu budowlanego zamiennego. W decyzji urząd określa zmiany, które inwestor musi uwzględnić w projekcie zamiennym oraz sam termin wykonania projektu.

Zgodnie z prawem, decyzja organu nadzoru budowlanego następuje przed upływem 2 miesięcy od dnia wydania postanowienia, o którym mowa w art. 50 ust. 1 p.b.

Brak wykonania obowiązku nałożonego przez organ

Skutki zaniechania przygotowania projektu zamiennego są bardzo poważne.

Zgodnie z art. 51 ust. 5 p.b. w przypadku niewykonania w terminie tego obowiązku (o którym mowa w art. 51 ust. 1 pkt 3 p.b.), organ nadzoru budowlanego wydaje decyzję nakazującą zaniechanie dalszych robót budowlanych, rozbiórkę obiektu lub jego części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego.

Decyzja organu jest obligatoryjna

W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim treść art. 51. 5 p.b. jest jednoznaczna i nie budzi wątpliwości.

W przypadku niespełnienia przez stronę nałożonych obowiązków w wyznaczonym terminie , właściwy organ zobowiązany jest wydać decyzję, o której mowa w art. 48 ust. 1 p.b.

„Żaden przepis tej ustawy nie przewiduje w takiej sytuacji możliwości odstąpienia od orzeczenia nakazu rozbiórki.” (II SA/Go 44/19)

W wyroku z 19 czerwca 2019 r. Sąd stanął na stanowisku, że w takim przypadku decyzja wydawana przez organ nadzoru budowlanego ma charakter związany a nie uznaniowy.

Oznacza to, że przepis ustawy nie daje organowi nadzoru budowlanego wyboru w zakresie sposobu rozstrzygnięcia sprawy. Organ jest związany treścią art. 51 ust. 5 p.b.

Przepisy eliminujące kradzież tożsamości

Za popełnienie przestępstwa kradzieży tożsamości prawo karne przewiduje surową karę 3 lat pozbawienia wolności. „Kradzież tożsamości” to, zgodnie art. 190a § 2 kodeksu karnego, podszywanie się pod inną osobę, wykorzystanie jej wizerunku lub wykorzystanie innych jej danych osobowych w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej.

Do najczęstszych przestępstw związanych z wykorzystaniem fałszywych dokumentów tożsamości należą wyłudzenia kredytów. Na policję zgłaszają się osoby skarżące się, że nie brały kredytu (najczęściej są to tzw. chwilówki), a muszą go spłacać, bo ktoś podszył się pod ich nazwisko i zaciągnął pożyczkę na ich konto.

Oszukana osoba dowiaduje się o zaciągniętym kredycie w momencie wszczęcia postępowania sądowego, a nawet dopiero na etapie egzekucji wykonywanej przez komornika.

Planowane przepisy

Ministerstwo Cyfryzacji utworzyło grupę roboczą z udziałem ekspertów z innych instytucji, w tym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Komisji Nadzoru Finansowego, Urzędu Ochrony Danych Osobowych, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Urzędu Komunikacji Elektronicznej oraz Komendy Głównej Policji.

Zadaniem grupy roboczej jest wypracowanie rozwiązań, które ograniczą zjawisko kradzieży tożsamości.

Nowelizacja ustawy o dokumentach publicznych

Nowe przepisy ustawy o dokumentach publicznych wywołały kontrowersje. Zgodnie z nimi zakazane jest wytwarzanie, oferowanie, zbywanie lub przechowywanie w celu zbycia repliki dokumentu publicznego.

Zatem ustawodawca penalizuje obrót kopiami dokumentów. Nowe przepisy można wykorzystać do walki z kradzieżą tożsamości, kiedy takie fałszywe dokumenty są wykorzystywane.

Jak ustalić istotność odstąpienia od zatwierdzonego projektu?

Prawo budowlane przewiduje możliwość odstąpienia od projektu budowlanego. Co ważne, uprawnienie to dotyczy już zatwierdzonego projektu.

Jak stanowi art. 36a ust. 1 p.b. istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o zmianie pozwolenia na budowę, wydanej przez organ administracji architektoniczno-budowlanej.

Dodatkowo, prawo budowlane określa zakres, w jakim dochodzi do odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę. W myśl art. 36a ust. 5 p.b. obejmuje on:

  • projekt zagospodarowania działki lub terenu, z wyjątkiem urządzeń budowlanych oraz obiektów małej architektury,
  • charakterystyczne parametry obiektu budowlanego: kubaturę, powierzchnię zabudowy, wysokość, długość, szerokość i liczbę kondygnacji obiektu budowlanego, z zastrzeżeniem ust. 5a,
  • zapewnienie warunków niezbędnych do korzystania z obiektu budowlanego przez osoby niepełnosprawne, o których mowa w art. 1 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku 13 grudnia 2006 r., w tym osoby starsze,
  • zmianę zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części,
  • ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, innych aktów prawa miejscowego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,
  • wymagające uzyskania lub zmiany uzgodnień lub pozwolenia, które są wymagane do uzyskania pozwolenia na budowę lub dokonania zgłoszenia:
    • budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2b i 19a, lub
    • przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 2 pkt 1b.

Ocena istotności należy do organu administracyjnego

Odpowiedź na pytanie postawione w tytule dzisiejszego artykułu zawarł w wyroku z 7 czerwca 2019 r. Naczelny Sąd Administracyjny. Jak uznał Sąd ustalenie kwestii istotności odstąpienia zostało pozostawione do uznania organu administracyjnego.

W przedmiotowej sprawie, posiadającej sygnaturę akt II OSK 1899/17 Naczelny Sąd Administracyjny ocenił ponadto, że:

„z uwagi na szeroki zakres znaczeniowy przesłanek określonych w art. 36a ust. 5 p.b. oraz związane z tym różne możliwości interpretacyjne, okoliczność czy w danej sytuacji odstąpienie inwestora zostanie uznane za istotne czy nieistotne będzie wymagało wnikliwej i wszechstronnej oceny organu, przy uwzględnieniu charakteru inwestycji oraz zasad ogólnych wyrażonych w art. 4, art. 5 i art. 9.” (II OSK 1899/17)

Podsumowanie

Pamiętać należy, że kwestia istotności odstąpienia została pozostawiona uznaniu administracyjnemu. Organ nie posiada jednak pełnej dowolności podczas oceny istotności odstąpienia i jest związany m.in. zasadą wolności budowlanej (więcej o tej zasadzie przeczytasz tutaj.

Brak podatku od spadku po przedawnieniu

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w najnowszej interpretacji podatkowej potwierdził, że po przedawnieniu obowiązek zapłaty podatku od nowego składnika nie powstaje na nowo. W interpretacji nr 0111-KDIB2-2.4015.74.2019.1.HS z 21 czerwca 2019 r. uznaje, że po upływie pięciu lat od wydania postanowienia o nabyciu spadku, wobec ujawnionego po tym okresie nowego składnika majątku, nie ma obowiązku podatkowego.

Stan faktyczny

Podatnik nabył spadek po zmarłej matce w 2006 r., a postanowienie o nabyciu spadku sąd wydał 4 lipca 2006 r. Podatnik złożył w terminie zeznanie podatkowe i na podstawie decyzji urzędu skarbowego zapłacił podatek od spadku.

Jednakże w 2017 r. okazało się, że nieżyjąca matka nabyła spadek po swojej matce, a babce podatnika. W skład spadku wchodziło mieszkanie, sam zainteresowany jednak nie wiedział o tym wcześniej.

Interpretacja podatkowa

Podatnik chciał wiedzieć, czy musi zapłacić podatek od spadku nabytego przez matkę w 2017 r. Co za tym idzie, pytał również, czy musi składać korektę zeznania podatkowego.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że skoro upłynęło 5 lat od wydania postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, podatnik nie jest zobowiązany do zapłaty podatku od spadku nabytego przez matkę w 2017 r. Nie musi także składać korekty zeznania podatkowego.

Zgodnie z art. 68 § 2 Ordynacji Podatkowej przedawnienie zobowiązania podatkowego następuje, jeśli w złożonej deklaracji nie zostały ujawnione wszystkie składniki spadku, a od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy, upłynęło już pięć lat.

Zatem Spadkobierca nie jest zobowiązany do uiszczenia podatku od spadku, ani nie ma obowiązku złożenia korekty zeznania podatkowego.

Zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Spadkowej „ujawnienie dodatkowego składnika majątkowego po upływie terminu przedawnienia prawa do ustalenia zobowiązania podatkowego nie powoduje ponownego powstania obowiązku podatkowego”.

 Wnioski

Zdaniem Szołajski Legal Group powyższa interpretacja jest korzystna dla podatników. Warto pamiętać o instytucji przedawnienia. Należy pamiętać również o obowiązku podatkowym w zakresie podatku od spadku.

Projekt budowlany a miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego

Organ udzielający pozwolenia na budowę musi sprawdzić zgodność rozwiązań przyjętych w projekcie budowlanym z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Obowiązek tak nakłada na organy administracji architektoniczno-budowlanej art. 35 ust. 1 p.b. Jak czytamy, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego organ administracji architektoniczno-budowlanej sprawdza m.in.:

zgodność projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu, a także wymaganiami ochrony środowiska.

Jak rozumieć obowiązek organu?

W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, gdy na terenie objętym wnioskiem o udzielenie pozwolenia na budowę obowiązuje plan miejscowy, organ udzielający pozwolenia na budowę ma obowiązek sprawdzenia zgodności projektu z planem.

„Badanie zgodności z ustaleniami planu miejscowego dotyczy zarówno projektu zagospodarowania działki, jak i projektu architektoniczno-budowlanego i polegać powinno na dokładnej analizie zapisów obowiązującego na danym obszarze planu miejscowego, a w szczególności jego ustaleń dotyczących terenu przewidzianego do zainwestowania oraz dopuszczonych tym planem warunków i sposobów jego zabudowy.” (VIII SA/Wa 214/19)

W wyroku wydanym 15 maja 2019 r. Sąd wskazał, że w przypadku naruszeń organ zobowiązuje do usunięcia wskazanych nieprawidłowości. W postanowieniu określa termin ich usunięcia, a po jego bezskutecznym upływie wydaje decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu. Tym samym nie udziela pozwolenia na budowę (zgodnie z art. 35 ust. 3 p.b.).

Podsumowanie

Brak zgodności pomiędzy projektem budowlanym a planem zagospodarowania powoduje, że niemożliwe staje się zatwierdzenie projektu. W takiej sytuacji organ administracji architektoniczno-budowlanej nie może wydać pozwolenia na budowę.