Miesiąc: wrzesień 2019

Jak rozumieć pojęcie dysponowania nieruchomością na cele budowlane?

Posted on by ts_admin

Zgodnie z przepisami prawa budowlanego prawo do dysponowania nieruchomością oznacza posiadanie tytułu prawnego wynikającego z:

  • prawa własności,
  • użytkowania wieczystego,
  • zarządu,
  • ograniczonego prawa rzeczowego albo
  • stosunku zobowiązaniowego, przewidującego uprawnienia do wykonywania robót budowlanych.

Z wyżej przytoczonego art. 3 pkt 11 p.b. wynika,że prawo do dysponowania nieruchomością nie zostało ograniczone wyłącznie do wykazania tytułu prawnego wynikającego z prawa własności, użytkowania wieczystego czy zarządu, lecz obejmuje także inne wprost wskazane w przepisie tytuły prawne.

Potwierdził to także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 25 lipca 2019 r. W sprawie o sygn. akt II OSK 1901/19 Sąd uznał, że tak szeroki zakres wykazania prawa do dysponowania nieruchomością obejmuje wyrażenie zgody na wykonywanie robót budowlanych.

Co więcej – zdaniem NSA – ustanowiona przesłanka wydania pozwolenia na budowę po wykazaniu prawa do dysponowania nieruchomością, może być podstawą do stwierdzenia nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę tylko, gdy w dniu wydania pozwolenia nie została spełniona.

„Powstanie wątpliwości co do jej spełnienia w dniu wydania decyzji o pozwoleniu na budowę nie może stanowić podstawy do zastosowania wobec tej decyzji sankcji nieważności.” (II OSK 1901/18)

Podsumowanie

Pamiętajmy zatem, że katalog instytucji, z których może wynikać tytuł prawny do nieruchomości jest szeroki i został określony w art. 3 pkt 11 p.b.

Warto zapamiętać także, że powstanie samych wątpliwości co do braku spełnienia przesłanek wydania pozwolenia na budowę, nie może być podstawą do uznania decyzji za nieważną.

Zmiany w kodeksie pracy w zakresie dyskryminacji

Posted on by ts_admin

Od 7 września 2019 r. obowiązują nowe przepisy dotyczące zakazu dyskryminacji. Najważniejsza zmiana dotyczy definicji dyskryminacji sformułowanej w art. 11(3) oraz w art. 18 (3a) kodeksu pracy.

Jakie zmiany w przepisach?

W art. 11(3) k.p., wykreślone zostało sformułowanie: „a także ze względu na”. W ten sposób katalog zakazanych przyczyn dyskryminacji stał się katalogiem otwartym. Obecnie każde nieuzasadnione obiektywnymi przyczynami nierówne traktowanie pracowników uznaje się za dyskryminację.

Podobna zmiana została wprowadzona w art. 18 (3a) k.p. Po wykreśleniu słów „a także ze względu na”, w przepisie tym wymaga się równego traktowania pracowników bez względu na wymienione przyczyny, stanowiące katalog otwarty.

Nie ma racjonalnych przesłanek różnicujących zakaz dyskryminacji i nierównego traktowania. Z tego też powodu nie ma słuszności w odmiennym kształtowaniu konsekwencji naruszenia przez pracodawcę wyżej wymienionych zasad. A zatem od 7 września 2019 r. każde nierówne traktowanie stanowi dyskryminację.

Konsekwencje zmian

W każdym przypadku różnicowania sytuacji pracowników, która nie będzie obiektywnie uzasadniona, pracownikom będzie przysługiwać ten sam zakres uprawnień – wynikających z Kodeksu pracy.

Pracownicy będą mogli wystąpić o:

  1. odszkodowanie za okres przeszły (czyli np. wyrównanie wysokości ich wynagrodzenia)
  2. ustalenie ich warunków zatrudnienia na zasadach niedyskryminujących na okres przyszły (czyli np. podwyżki wynagrodzenia)

oraz skorzystać z ułatwień proceduralnych w zakresie postępowania dowodowego (w przypadku ewentualnego procesu).

Wnioski

Zmiany mają bardziej chronić pracownika. Dotychczas w podobnych sytuacjach, poszkodowany pracownik mógł mieć wątpliwość, czy traktowanie pracodawcy ma uznać za dyskryminację, czy też było to „tylko” nierówne traktowanie.

Interes prawny w postępowaniu o unieważnienie prawa ochronnego

Posted on by ts_admin

Jak stanowi art. 164 ust. 1 p.w.p. prawo ochronne na znak towarowy może zostać unieważnione na wniosek, w całości lub części:

  • jeżeli nie zostały spełnione warunki wymagane do uzyskania tego prawa,
  • w przypadku istnienia wcześniejszego prawa.

Mając na uwadze powyższy przepis warto rozważyć, kto może wystąpić z wnioskiem o unieważnienie prawa ochronnego.

Podmioty uprawnione do wystąpienia z wnioskiem

Uprawnionymi do wystąpienia z wnioskiem o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy są: Prokurator Generalny Rzeczypospolitej Polskiej oraz Prezes Urzędu Patentowego.

Ich uprawnienia dotyczą sytuacji wystąpienia w interesie publicznym i pozwalają na wystąpienie z wnioskiem o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy albo na przystąpienie do toczącego się postępowania.

Drugim kręgiem podmiotów uprawnionych do wystąpienia z przedmiotowym wnioskiem są osoby posiadające tzw. interes prawny. Co to oznacza?

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10 lipca 2019 r. pojęcie interesu prawnego na gruncie przepisów prawa własności przemysłowej należy wykładać w taki sam sposób, w jaki czyni się to na gruncie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego (art. 28 k.p.a.).

Treść przywołanego przepisu przewiduje, że stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.

„Wskazany przepis, przyjmując ogólną zasadę ustalenia legitymacji procesowej określonego podmiotu prawa w danej sprawie w oparciu o interes prawny, samodzielnie tej kwestii rzecz jasna nie rozstrzyga, a konkretyzacja uprawnień i obowiązków dokonuje się na gruncie przepisów prawa materialnego.” (II GSK 2056/17)

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, mieć interes prawny oznacza, że można ustalić przepis prawa powszechnie obowiązującego, na którego podstawie można skutecznie żądać czynności organu z zamiarem zaspokojenia jakiejś potrzeby albo żądać zaniechania lub ograniczenia czynności organu sprzecznych z potrzebami danej osoby.

Podsumowanie

Rozważając zatem możliwość wystąpienia z wnioskiem o unieważnienie prawa ochronnego należy zbadać, czy posiada się interes prawny i czy w związku z tym, złożenie przedmiotowego wniosku może być skuteczne.

Faktura VAT tylko do paragonów z NIP nabywcy

Posted on by ts_admin

Od 1 stycznia 2020 r. przedsiębiorca będzie mógł wystawić fakturę VAT do sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy fiskalnej pod warunkiem, że paragon zawiera NIP nabywcy!

Zmiana w ustawie o podatku od towarów i usług podyktowana jest potrzebą uszczelnienia poboru podatku VAT. Występują bowiem praktyki polegające na wystawianiu tzw. pustych faktur do paragonów pozostawionych przez klientów i zebranych przez sprzedawcę.

Zatem, zgodnie z nowelizowanym przepisem sprzedawca będzie mógł wystawić fakturę VAT na rzecz podatnika, uprzednio udokumentowanej paragonem i zaewidencjonowanej na kasie rejestrującej, jeżeli w treści paragonu został wskazany numer NIP nabywcy (art. 106b ustawy).

Sankcje VAT

W przypadku naruszenia tego obowiązku sprzedawca wystawiający fakturę i nabywca otrzymujący fakturę muszą się liczyć z bardzo surowymi sankcjami.

Gdy Urząd Skarbowy potwierdzi fakt wystawienia faktury VAT do paragonu, który nie zawierał numeru NIP nabywcy, nałoży na sprzedawcę dodatkowe zobowiązanie podatkowe (sankcji VAT) w wysokości 100 proc. kwoty podatku na tej fakturze. Taką samą sankcję VAT ustawodawca przewidział dla nabywcy, który ujmie taką fakturę w swojej ewidencji (art. 109a ustawy).

Sankcja VAT nie będzie dotyczyć osób fizycznych, które poniosą odpowiedzialność przewidzianą w kodeksie karnym skarbowym.

Wnioski

Przed wystawieniem paragonu, konieczna jest jednoznaczna decyzja nabywcy, czy sprzedaż dotyczy jego działalności gospodarczej czy też jest to zakup osobisty. Przy zakupach, dla których potrzebna będzie faktura, na paragonie musi znaleźć się NIP nabywcy. Zatem, sprzedający musi przystosować do wystawiania paragonów z numerem NIP.

Powołanie biegłego w postępowaniu o unieważnienie prawa z rejestracji

Posted on by ts_admin

Zgodnie z art. 105 prawa własności przemysłowej („p.w.p.”) na wzór przemysłowy udziela się prawa z rejestracji (ust. 1), a przez jego uzyskanie uprawniony nabywa prawo wyłącznego korzystania z wzoru przemysłowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej (ust. 2).

Co ważne, z przepisów p.w.p. wprost wynika, że do unieważnienia prawa z rejestracji wzoru przemysłowego przepisy dotyczące patentu stosuje się odpowiednio. Dodatkowo podstawą do unieważnienia prawa z rejestracji może być także stwierdzenie, że wykorzystywanie wzoru przemysłowego narusza prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich.

Jakie są przyczyny unieważnienia prawa z rejestracji?

Stosując odpowiednio – jak nakazuje art. 117 ust. 1 p.w.p. – przepisy dotyczące unieważnienia patentu, prawo z rejestracji może zostać unieważnione w całości lub w części na wniosek osoby, która ma w tym interes prawny, jeżeli wykaże ona, że:

  • nie zostały spełnione warunki wymagane do uzyskania patentu,
  • wynalazek nie został przedstawiony na tyle jasno i wyczerpująco, aby znawca mógł ten wynalazek urzeczywistnić,
  • patent został udzielony na wynalazek nieobjęty treścią zgłoszenia lub zgłoszenia pierwotnego.

Analiza regulacji wskazuje, że wystarczające jest wykazanie wyłącznie jednej z wyżej wymienionych przesłanek.

Opinia biegłego w postępowaniu

W myśl art. 84 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego, gdy w sprawie wymagane są wiadomości specjalne, organ administracji publicznej może zwrócić się do biegłego lub biegłych o wydanie opinii.

Naczelny Sąd Administracyjny w orzeczeniu z 8 maja 2019 r. podkreślił, że powołanie biegłego w postępowaniu o unieważnienie prawa z rejestracji może nastąpić tylko wtedy, gdy zaistnieje potrzeba pozyskania wiadomości specjalistycznych.

Co ważne, wiadomościami tymi nie może dysponować ekspert wyznaczony do załatwienia sprawy z zakresu praw własności przemysłowej, w tym prawa z rejestracji wzoru przemysłowego.

„Urząd Patentowy powinien rozważyć taką możliwość, ale jedynie w przypadkach, gdy stwierdzi, że rozpoznawana sprawa jest szczególnie zawiła.” (II GSK 1962/17)

Podsumowanie

Do unieważnienia prawa z rejestracji stosuje się przepisy dotyczące patentu. Powołanie biegłego w takim postępowaniu winno być traktowane wyjątkowo i występować w szczególnych przypadkach.

Biała lista podatników VAT

Posted on by ts_admin

Od 1 września 2019 r. obowiązują nowe przepisy ustawy o podatku od towarów i usług. Wprowadzają one tzw. białą listę, czyli bazę z informacjami o podatnikach VAT. Biała lista została wprowadzona ustawą z 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.

Zawiera ona elektroniczny wykaz podmiotów:

  • niezarejestrowanych jako podatnicy VAT albo wykreślonych z rejestru podatników VAT przez Naczelnika Urzędu Skarbowego;
  • zarejestrowanych jako podatnicy VAT, w tym podmiotów, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona.

Dostępne dane

Biała Lista jest już dostępna na stronach Ministerstwa Finansów. Zgromadzono tam szczegółowe dane podatników:

  • Firma (nazwa) lub imię i nazwisko
  • Numer, za pomocą którego podmiot został zidentyfikowany na potrzeby podatku, jeżeli taki numer został przyznany
  • Numer PESEL, o ile podmiot posiada
  • Status podatnika (wg stanu na dzień sprawdzenia) – aktywny lub wykreślony
  • Numer identyfikacyjny REGON, o ile został nadany
  • Numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile został nadany
  • Adres siedziby – w przypadku podmiotu niebędącego osobą fizyczną
  • Adres stałego miejsca prowadzenia działalności albo adres miejsca zamieszkania, w przypadku braku adresu stałego miejsca prowadzenia działalności – w odniesieniu do osoby fizycznej
  • Imiona i nazwiska prokurentów oraz ich numery identyfikacji podatkowej lub numery PESEL
  • Imiona i nazwiska osób wchodzących w skład organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu oraz ich numery identyfikacji podatkowej lub numery PESEL
  • Imię i nazwisko lub firma (nazwa) wspólnika oraz jego numer identyfikacji podatkowej lub numer PESEL
  • Numery rachunków rozliczeniowych lub imiennych rachunków w SKOK
  • Data rejestracji jako podatnika VAT
  • Data odmowy rejestracji jako podatnika VAT
  • Podstawa prawna odmowy rejestracji
  • Data wykreślenia rejestracji jako podatnika VAT
  • Podstawa prawna wykreślenia
  • Data przywrócenia rejestracji jako podatnika VAT
  • Podstawa prawna przywrócenia

Płatności tylko na konta zarejestrowane na białej liście

Od 1 stycznia 2020 r. płatności dotyczące transakcji o wartości powyżej 15 tys. zł (a więc te, które przedsiębiorcy powinni rozliczać elektronicznie) powinny wpływać wyłącznie na konta zarejestrowane na białej liście.

Ktokolwiek zapłaci należność na inny rachunek :

  • nie będzie mógł zaliczyć takich wydatków do kosztów uzyskania przychodu w PIT lub CIT,
  • odpowie solidarnie ze swoim kontrahentem za VAT nierozliczony z tytułu transakcji.

A zatem – początku od 2020 r. – przed każdą większą płatnością trzeba będzie sprawdzać białą listę i szukać w niej prawidłowego numeru konta bankowego kontrahenta. Jeśli kontrahent przekazał nam inny numer i żąda wpłaty pieniędzy na to konto, możemy albo odmówić i prosić o aktualizację konta, albo zapłacić, a w ciągu 3 dni od przelewu złożyć zawiadomienie do urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury.

Podsumowanie

Biała lista ma uszczelnić system podatkowy i zminimalizować ryzyko nieświadomego udziału podatników w karuzelach VAT.

Obowiązek dostępu do drogi publicznej

Posted on by ts_admin

 

Obiekt budowlany musi mieć dostęp do drogi publicznej. Nakaz taki został sformułowany w art. 5 ust. 1 pkt 9) p.b. Jednak przepisy prawa budowlanego nie wskazują definicji drogi publicznej. Jak zatem rozumieć to pojęcie? I gdzie szukać jego definicji?

Naczelny Sąd Administracyjny rozwiewa wątpliwości

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 czerwca 2019 r. warunek „dostępu do drogi publicznej” będzie spełniony tylko wówczas, gdy teren ma dostęp do drogi zaliczonej do jednej z dróg wymienionych w art. 2 ustawy z 1985 r. o drogach publicznych

Jednocześnie w orzeczeniu tym – wydanym w sprawie o sygn. akt II OSK 1560/18 – Sąd wskazał, że dostęp ten może być bezpośredni lub pośredni.

O dostępie bezpośrednim będziemy mówili, jeżeli nieruchomość położona jest przy drodze publicznej. Z kolei do dostępu pośredniego dojdzie, gdy dostęp do drogi publicznej następuje przez inne nieruchomości, na których albo ustanowiono służebność drogową albo wytyczono drogi wewnętrzne.

Podsumowanie

Warto przypomnieć, że zgodnie z przywołanym przez Naczelny Sąd Administracyjny art. 2 ust. 1 ustawy o drogach publicznych, ze względu na funkcje w sieci drogowej, drogi publiczne dzielą się na następujące kategorie: drogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne.

Frankowiczu, możesz zacząć działać!

Posted on by ts_admin

Osoby posiadające kredyty walutowe będą miały prostszą drogę do dochodzenia swoich praw w Sądach. Opinia Sądu Najwyższego oraz oczekiwany wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dają nadzieję na korzystne rozwiązania dla konsumentów.

Opinia Sądu Najwyższego

Biuro Studiów i Analiz Sądu Najwyższego, 21 sierpnia 2019 r. opublikowało opracowanie dotyczące kredytów walutowych w tym kredytów frankowych. Jest to bardzo ważny dokument dla rynku bankowego i konsumentów.

W opracowaniu tym Sąd Najwyższy ocenił, że powszechnie zaciągane kredyty, oprocentowane według LIBOR były kredytami złotowymi, jedynie indeksowanymi do waluty obcej.

Uznanie klauzul indeksacyjnych w kredytach walutowych za nieważne nie może prowadzić do negatywnych konsekwencji dla klientów. Zatem – zdaniem Sądu Najwyższego – dopuszczalne jest przeliczenie kredytu na złote po kursie z dnia zaciągnięcia i zastosowanie do kredytu stawki LIBOR.

Opinia Rzecznika TSUE i oczekiwany wyrok TSUE

Opinia rzecznika generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie zapytania polskiego Sadu Okręgowego do Trybunału Sprawiedliwości dotyczącej sprawy Państwa Dziubak przeciwko Raiffeisen Bank (sprawa C-260-18) ukazała się 14 maja 2019 r.

Opinia rzecznika nie jest jeszcze rozstrzygnięciem Trybunału, jednak w 90 procentach spraw Trybunał podziela poglądy wyrażone w opiniach rzecznika.

Rzecznik stwierdził, iż Sąd może wyeliminować z umowy kredytowej niedozwoloną klauzulę indeksacyjną (np. indeksacje do waluty obcej, w tym wypadku do franka szwajcarskiego) i ustalić czy umowa może być dalej realizowana bez tej klauzuli.

Jeśli Sąd orzeknie, że umowa kredytowa może obowiązywać po usunięciu indeksacji do franka szwajcarskiego, wtedy kredyt w złotówkach byłby oprocentowany według stawek LIBOR dla polskiego złotego.

Trybunał Sprawiedliwości UE ma wydać wyrok w sprawie Państwa Dziubak na przełomie września i października 2019 r.

Wnioski

Po wyroku TSUE oraz uwzględniając opracowanie Sądu Najwyższego, osoby posiadające kredyt walutowy będą miały prostszy sposób dochodzenia swoich praw w Sądach.

Szołajski Legal Group chętnie pomoże w analizie umowy kredytowej oraz będzie reprezentował swoich klientów w sprawach sądowych dotyczących kredytów walutowych.