Dowody w sprawie badania rażąco niskiej ceny

Od 19 października 2014 roku obowiązuje nowy przepis, dotyczący składania wyjaśnień przez wykonawcę, jeżeli oferta zawiera rażąco niską cenę.

Zamawiający zwraca się do wykonawcy o wyjaśnienie odnoszące się do ceny w ofercie, gdy jest ona niższa o 30 % od wartości zamówienia lub od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. W ten sposób ustawodawca określa minimalny próg od którego zamawiający winien badać rażąco niską cenę.

Dla wykonawcy najistotniejsze jest jakie dowody i wyjaśnienia ma składać zamawiającemu w przypadku takiego wezwania. Właśnie temu zagadnieniu przyjrzę się bliżej w odniesieniu do orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej.

Orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej (KIO)

KIO w uchwale z 7 maja 2014 roku (KIO/KU 40/14) stwierdza, że pojęcie dowodu należy rozumieć szeroko – dowodem może być również oświadczenie samego wykonawcy.

Zaś w wyroku z 5 lutego 2015 roku (KIO 132/15), Izba popiera tezę o wystarczającym dowodzie w postaci wyjaśnień wykonawcy. Ponadto wskazuje, na jakich zasadach winny być przytaczane dodatkowe dowody w sprawie ceny oferty. To okoliczności uzasadniające cenę, wskazane przez wykonawcę, determinują czy i jaki dowód może być przedstawiony, jeśli jest możliwy do uzyskania.

Obiektywne okoliczności mogą być potwierdzone przez zaświadczenia czy informacje sporządzone przez inne podmioty np. producenta (dotyczące choćby upustów). Natomiast subiektywne okoliczności, jak założenia kalkulacji ceny, mogą być ograniczone do oświadczenia własnego wykonawcy. W takiej sytuacji trudno oczekiwać bowiem innych dowodów.

Jak dowodzić okoliczności obiektywnych i subiektywnych?

Dzięki nowelizacji ustawy zamawiający uzyskali jasne kryteria, po spełnieniu których mogą powziąć wątpliwość dotyczącą rażąco niskiej ceny. Wprowadzenie tych kryteriów uważam za słuszne rozwiązanie ustawowe.

Natomiast orzecznictwo KIO jasno określa, w jaki sposób wykonawcy winni uzasadniać wysokość ceny. Subiektywne okoliczności mogą potwierdzić własnym oświadczeniem, zaś okoliczności obiektywne dokumentować przez przedstawienie odpowiednich zaświadczeń i informacji. W mojej ocenie kwestia dowodowa jest wypracowana z korzyścią dla wykonawców.