Historia Pewnej Rodziny – Wernisaż i wykład

Powrót Państwa Fundarskich wniósł do rodziny powiew nowej energii i jeszcze większy zapał do działania fundacyjnego. Przede wszystkim od 22 maja 2023 roku weszły w życie przepisy nowej ustawy o fundacji rodzinnej. Tym samym zainteresowane firmy rodzinne mogą już zakładać fundacje w Polsce. U Państwa Fundarskich trwały zaawansowane przygotowania, długie dyskusje w najbliższym gronie powoli przynosiły efekty. Zaprzyjaźniony mecenas w roli mediatora doskonale panował nad emocjami, które niejednokrotnie brały górę nad wspólnie wypracowanym dialogiem. Umiejętnie z pełnym profesjonalizmem studził gorące tematy i cierpliwie ze stoickim spokojem wyjaśniał wszystkie wątpliwości uczestników burzliwych rozmów rodzinnych. 

Z okazji szczęśliwego powrotu Państwa Fundarskich z podróży dokoła świata syn Fifi zorganizował wernisaż fotografii upamiętniający pracę i historię Rodziców w ich ukochanym Zaciszu. Córka zaprosiła całą rodzinę, bliskich, współpracowników restauracji, organizacje charytatywne, z którymi do tej pory współpracowali  i nowych znajomych Państwa Fundarskich, również właścicieli firm rodzinnych żywo  zainteresowanych tematyką fundacji rodzinnej. Wcześniej sam mecenas został poproszony o wygłoszenie prelekcji dotyczącej roli beneficjentów w fundacji rodzinnej.

Dumni rodzice witali wszystkich zaproszonych i wspólnie z nimi z zachwytem oglądali niepowtarzalne zdjęcia po obróbce fotochemicznej ich syna, pasjonata fotografii. Państwo Fundarscy na nowo przeżywali tamte odległe chwile, wraz ze znajomymi wspominali z rozrzewnieniem wspólne doświadczenia podróży i podziwiali talent fotograficzny swojego syna. Każdy mógł poczuć nastrój i klimat tych magicznych nowopoznanych miejsc na świecie. Po jakże emocjonującym wernisażu nadszedł czas na zapowiedziany wcześniej  wykład mecenasa o roli beneficjentów w fundacji rodzinnej.

Mecenas z dumą ogłosił na wstępie, że od 22 maja 2023 roku polskie firmy rodzinne mogą tworzyć fundacje rodzinne w swoim kraju. Ustawa o fundacji rodzinnej to prawne narzędzie, które pozwoli na kumulowanie kapitału rodzinnego oraz przekazywanie wypracowanego majątku kolejnym pokoleniom. Fundacja rodzinna jest odrębną jednostką organizacyjną, ma osobowość prawną, którą uzyskuje z chwilą wpisu do rejestru fundacji rodzinnej. Wreszcie jest możliwością dla podmiotów rodzinnych, zachowania jednolitości w zarządzaniu oraz przeciwdziałaniu rozdrobnieniu majątku w wyniku dziedziczenia przez wiele osób.

Następnie mecenas przedstawił wszystkim zgromadzonym na wernisażu i zainteresowanym tą tematyką rolę beneficjenta w fundacji rodzinnej, a więc osobę odnoszącą określone korzyści zgodnie z wolą fundatora. Na samym początku wykładu wytłumaczył obecnym w Zaciszu, że zgodnie z nową ustawą o fundacji rodzinnej  beneficjentem może zostać osoba  fizyczna i organizacja pożytku publicznego. Mecenas dodał, że beneficjentem będzie mogła zostać osoba fizyczna, bez względu na stopień pokrewieństwa z fundatorem, w tym także osoba trzecia tj. niezwiązana więzami krwi. Nie jest także wymagane, aby osoba ta była pełnoletnia czy posiadała pełną zdolność do czynności prawnych. Oznacza to więc, że beneficjentem fundacji mogą stać się osoby małoletnie lub ubezwłasnowolnione. 

Następnie mecenas cierpliwie wyjaśniał zainteresowanym tematyką fundacji rodzinnej, że takie otwarcie katalogu beneficjentów należy traktować pozytywnie dla zabezpieczenia osób bliskich fundatorowi, a nie dyktowanym wyłącznie przepisami prawa spadkowego. Tym samym oznacza to, że beneficjentem będzie mógł zostać partner pozostający w nieformalnym związku, przyjaciel rodziny czy wreszcie godny zaufania pracownik firmy. Co więcej, zaznaczył, że zgodnie z tekstem nowej ustawy, beneficjentem może być też sam fundator. W praktyce takie rozwiązanie będzie zazwyczaj wybierane przez osoby chcące wycofać się z aktywnego prowadzenia działalności gospodarczej przy jednoczesnym zapewnieniu zabezpieczenia majątkowego. Mecenas wyjaśniał  powoli, że oprócz osób fizycznych, do kręgu beneficjentów dopuszczono organizacje pożytku publicznego, w tym przede wszystkim fundacje i stowarzyszenia. Dodał też od siebie, że częstym zjawiskiem występującym w firmach rodzinnych jest bowiem wspieranie wybranych organizacji charytatywnych.

Po krótkiej przerwie na deser i kawę oraz chwili na dodatkowe pytania i bieżące wyjaśnianie wątpliwości niektórych zainteresowanych tematyką fundacyjną, mecenas kontynuował swój wykład o roli beneficjenta. Tłumaczył jasno, że fundator określi krąg beneficjentów, czyli tych, którzy mają otrzymywać określone świadczenia od fundacji w statucie sporządzonym w formie aktu notarialnego. Ponadto wyjaśniał, że beneficjenci są ogólnie wskazywani w statucie, natomiast dodatkowo dane beneficjentów są określane na liście beneficjentów. Dodał również, że fundator może zastrzec zakres, w którym lista beneficjentów może nie być jawna np. dla pozostałych beneficjentów.

Mecenas podkreślił obecnym, że nadrzędnym celem fundacji rodzinnej jest gromadzenie mienia, zarządzanie nim w interesie beneficjentów oraz spełnianie świadczeń na ich rzecz. Szczegółowe cele fundacji powinny zostać określone w statucie przez fundatora. Od razu też wytłumaczył, że świadczenia mają charakter majątkowy i obejmują przekazywanie lub oddawanie beneficjentowi do korzystania określonych składników, w tym pieniędzy, rzeczy lub praw. Następnie mecenas wyjaśnił, że w przypadku beneficjentów będącymi osobami fizycznymi, spełnianie świadczeń może polegać w szczególności na pokrywaniu kosztów utrzymania lub kształcenia czy leczenia. Dopuszczalne jest również udzielanie beneficjentom pożyczek. Dodał po chwili, że powyższe możliwości powinny zostać skonkretyzowane w statucie, bowiem to od fundatora zależeć będzie wymiar oraz charakter dokonywanych świadczeń. Ponadto wyrazem woli fundatora może być również uzależnienie przyznania świadczeń od spełnienia określonego warunku czy nadejścia określonego terminu. 

Mecenas podał też przykład, że w szczególności dopuszczalne jest określenie cezury wiekowej (przeznaczenie środków utrzymania czy kształcenia do 25 roku życia) lub dokonania konkretnej czynności przez beneficjenta (tj. zakończenie studiów). Ponadto dodał, że oprócz świadczeń otrzymywanych w trakcie istnienia fundacji, istotnym uprawnieniem beneficjentów jest również prawo do otrzymania mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej.

Na zakończenie pasjonującej prelekcji o roli beneficjentów w fundacji rodzinnej, mecenas podkreślił, że kluczowe jest stworzenie spójnego systemu wartości i procedur, do czego służy konstytucja rodzinna, która jest postrzegana na całym świecie jako  skuteczne narzędzie do realizacji tego celu. Dobitnie zaznaczył, że dlatego warto rozważyć planowanie sukcesji w formie fundacji rodzinnej. Powołanie nowego podmiotu prawnego powinno zostać dogłębnie przemyślane, a oczekiwania fundatora precyzyjnie odzwierciedlone w statucie, który określa kluczowe kwestie związane z funkcjonowaniem fundacji.

Po burzy oklasków dla mecenasa zapadła grobowa cisza, bowiem wszyscy zebrani na wernisażu i wykładzie oczekiwali na listę beneficjentów ogłoszoną przez przyszłego fundatora pana Jana Fundarskiego.