Jak przekazać rodzinie jednoosobową działalność gospodarczą?

Trudno jednoznacznie oszacować, ile jest osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Z pewnością jest to jednak bardzo duża grupa, według różnych raportów i danych – w Polsce mamy około dwóch milionów przedsiębiorców.

Prawdopodobnie jednak niewielu z nich zastanawia się: czy, kiedy, i w jaki sposób, przekazać prowadzoną przez siebie firmę w ręce dzieci, żony lub innych członków rodziny czyli dokonać tzw. sukcesji?

Sposoby na sukcesję działalności gospodarczej

Warto wskazać trzy główne sposoby dokonania sukcesji przedsiębiorstwa, które jest prowadzone w formie indywidualnej działalności gospodarczej.

Pierwsze to zawarcie z sukcesorem (np. z dzieckiem) umowy sprzedaży przedsiębiorstwa. Jeśli w skład majątku przedsiębiorstwa wchodzi nieruchomość, umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego. Jeżeli jednak jest inaczej, wystarczy tradycyjna umowa.

Kolejną możliwością jest dokonanie darowizny przedsiębiorstwa. Darczyńca oraz obdarowany składają oddzielne oświadczenia woli przed notariuszem i w ten sposób dochodzi do nieodpłatnego świadczenia i jego przyjęcia przez obdarowanego.

Ostatnim i chyba najbardziej znanym sposobem sukcesji jest dziedziczenie: ustawowe lub testamentowe – jeżeli nestor sporządził testament. Istotny jest fakt, że w tym przypadku sukcesja następuje dopiero po śmierci, a zatem do końca swojego życia przedsiębiorca może prowadzić swoją firmę.

Jak najsprawniej dokonać sukcesji?

Nie ulega wątpliwości, że marzeniem każdego biznesmena jest, aby stworzona przez niego firma działała jak najdłużej, rozwijała się i przynosiła zyski. Przedstawione możliwości pozwalają zadbać o przyszłość rodziny i firmy za swojego życia. Nie gwarantują one oczywiście, że firma przetrwa kolejne lata, ale pozwalają znacząco zmniejszyć ryzyko, że przedsiębiorstwo upadnie, kiedy założyciel przestanie się nim zajmować.

Osobiście rekomenduję dokonanie sukcesji przedsiębiorstwa w formie sprzedaży lub darowizny. Takie działania gwarantują przedsiębiorcy, że jego wola dotycząca sukcesji będzie zrealizowana bezspornie. Dziedziczenie może bowiem budzić spory pomiędzy spadkobiercami.

Należy dodać, że w przypadku nieprzygotowania lub niewłaściwego przygotowania procesu sukcesji śmierć właściciela może wiązać się ze znacznym utrudnieniem lub uniemożliwieniem dalszego funkcjonowania firmy.