Konstytucja firmy rodzinnej – czym jest i dlaczego jest potrzebna?

Konstytucja firmy rodzinnej wśród polskich przedsiębiorców jest dokumentem stosunkowo młodym. Jako pierwsza, pod koniec 2010 roku, powstała Konstytucja Firmy Rodzinnej Roleski (por. www.fundacjaroleskich.pl).

Idea i elementy konstytucji firmy rodzinnej

Nie dziwi fakt, że tworzone i rozwijane przez lata przedsiębiorstwo rodzinne powoduje powstanie silnej więzi założycieli firmy z prowadzonym biznesem. Jednak z kolejnymi pokoleniami związek ten może słabnąć. Dodatkowo powiększanie się rodziny zwiększa prawdopodobieństwo problemów chociażby ze skutecznym zarządzaniem przedsiębiorstwem. Przeciwdziałanie upadkowi firmy warto rozpocząć jeszcze zanim pojawią się pierwsze problemy czy oznaki kryzysu. Aby ich uniknąć konieczne jest stworzenie dokumentu, który jasno określi cele i wartości rodziny, wskaże jej wizję oraz wytyczne co do prowadzenia biznesu, podejmowania decyzji czy sposoby rozwiązywania sporów.

Dobrym rozwiązaniem jest stworzenie konstytucji firmy rodzinnej.

Spośród wielu powodów dla których warto zastanowić się nad sporządzeniem konstytucji należy wymienić unormowanie relacji na linii rodzina – przedsiębiorstwo oraz zagwarantowanie funkcjonowania firmy w kolejnych pokoleniach. Ponadto, konstytucja pozwala na skupienie rodziny wokół przedsiębiorstwa, podtrzymuje jej spójność i integralność oraz określa wspólne zadania, plany, wpierając także komunikację pomiędzy członkami rodziny. Istotnym jest również fakt, możliwości stworzenia w konstytucji tzw. organów rodziny – pełniących podobne funkcje jak organy zarządcze czy nadzorcze w spółkach kapitałowych .

Jeśli zaś chodzi o praktyczny aspekt konstytucji firmy rodzinnej, może ona regulować m.in. sposób podziału zysku w rodzinie, reguły zatrudniania poszczególnych członków rodu, zasady dysponowania udziałami czy sposoby wprowadzania zmian do konstytucji.
Należy zwrócić uwagę, że każda konstytucja jest bezpośrednio związana zarówno z daną rodziną jak i z danym przedsiębiorstwem. Z uwagi na różnice celów czy wartości, nie da się stworzyć jednego, ogólnie obowiązującego wzoru takiego dokumentu. Dla każdej bowiem firmy rodzinnej konstytucja tworzona jest indywidualnie. Ponadto konstytucja firmy rodzinnej nie ma mocy wiążącej, dlatego istotne jest, aby była ona zharmonizowana z innymi dokumentami np. z umową spółki.

Badania przeprowadzone w 2011 roku w Niemczech wykazały, że w niemal 80 procentach ankietowanych przedsiębiorstw rodzinnych, nadzieje, jakie wiązano z konstytucją, zostały całkowicie spełnione, a efekty jej wprowadzenia przerosły ich oczekiwania (źródło: www.firmyrodzinne.org).

Konstytucja firmy rodzinnej to międzypokoleniowa stabilność przedsiębiorstawa

Według mnie konstytucja firmy rodzinnej to świetny krok w celu zapewnienia firmie ciągłości funkcjonowania. Zarazem to dobry sposób na unormowanie relacji między członkami rodziny oraz między rodziną a przedsiębiorstwem. To rozwiązanie polecam wszystkim, którzy chcą aby ich przedsiębiorstwo pozostało firmą rodzinną przez lata, nie tracąc przy tym nic ze swojej tożsamości.