Majątek fundacji rodzinnej w nowym projekcie ustawy

Nowy projekt ustawy o fundacji rodzinnej został opublikowany 15 października 2021 r., a zmiany w stosunku do poprzedniego projektu – z marca – są znaczące. Zaproponowane zmiany w dużej mierze uwzględniają postulaty zgłaszane w trakcie konsultacji publicznych. Planowany termin wejścia w życie przepisów o fundacji rodzinnej to 1 czerwca 2022 r.

Do najistotniejszych zmian przewidzianych w nowym projekcie należą: umożliwienie fundacji dokonywania określonych czynności z zakresu działalności gospodarczej w ramach zarządzania majątkiem i inwestowania go oraz zmiany w zasadach opodatkowania dochodów fundacji z zysków kapitałowych (dywidend) i odsetek.

Niedawno na naszym blogu pisaliśmy o innych zmianach wprowadzonych nowym projektem ustawy o fundacji rodzinnej. Dotyczą one prowadzenia działalności gospodarczej, zasad opodatkowania czy grupy beneficjentów. Nasz artykuł przeczytasz tutaj.

Majątek fundacji rodzinnej

Nowy projekt nie wprowadza zamkniętego katalogu składników majątku fundacji rodzinnej. W jej skład wejdą:

– fundusz założycielski wnoszony przez fundatora,

– darowizny dokonywane przez fundatora, spadkobierców ustawowych po fundatorze, jego małżonku,        krewnych w linii prostej oraz darowizny dokonywane przez trusty,

– majątek fundacji będzie także powstawał z dochodów osiąganych przez fundację w trakcie jej funkcjonowania z dywidend i zysków wypłaconych przez spółki zależne fundacji rodzinnej oraz z działalności gospodarczej prowadzonej przez fundację rodzinną w ściśle określonych obszarach (np. w zakresie obrotu posiadanym mieniem, najmu nieruchomości, udzielania pożyczek, prowadzenia gospodarstwa rolnego).

Fundacja rodzinna jako holding

Według nowego projektu fundacja rodzinna będzie mogła prowadzić działalność gospodarczą w ograniczonym, ściśle określonym zakresie.

Jak wskazano w projekcie ustawy, fundacja rodzinna będzie mogła przystępować i uczestniczyć w spółkach handlowych, zbywać udziały (ogół praw i obowiązków/akcje) w takich spółkach oraz udzielać pożyczek takim spółkom. Pozwoli to na pełnienie funkcji podmiotu holdingowego bez konieczności tworzenia dodatkowej spółki holdingowej pod fundacją rodzinną.

Co istotne, zyski kapitałowe osiągane z dywidend otrzymywanych od spółek zależnych oraz ze zbycia udziałów czy akcji w tych spółkach mają być zwolnione z opodatkowania.

Obrót nieruchomościami rolnymi

Projekt wprowadza także zmiany do ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, w celu ułatwienia fundacji rodzinnej oraz beneficjentom będącym osobami bliskimi fundatora nabywania nieruchomości rolnych.

Zgodnie z proponowanymi zmianami, nabycie nieruchomości rolnej przez fundację rodzinną lub osobę bliską fundatora nie będzie wymagać zgody Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Ponadto beneficjent będący osobą bliską fundatora, który otrzyma nieruchomość rolną od fundacji rodzinnej, nie będzie miał obowiązku prowadzenia gospodarstwa rolnego.

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa nie będzie miał prawa do złożenia oświadczenia o nabyciu nieruchomości rolnych nabywanych przez fundację rodzinną oraz osobę bliską fundatora na podstawie innego tytułu prawnego niż umowa sprzedaży.

W praktyce oznacza to, że nieruchomości rolne przekazywane przez fundatora dla fundacji rodzinnej nie będą mogły zostać nabyte przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa i zasilą majątek fundacji rodzinnej.

Natomiast projekt w obecnym brzmieniu nie wprowadza żadnych ułatwień w zakresie przekazywania fundacji rodzinnej udziałów lub akcji w spółkach kapitałowych, które są właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości rolnej o powierzchni co najmniej 5 ha.

Oznacza to, że wniesienie akcji czy udziałów takich spółek do fundacji rodzinnej będzie mogło wiązać  się wykonaniem przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa uprawnienia do ich nabycia.

Podsumowując, pozostaje wyrazić nadzieję, że takie ułatwienia pojawią się w ostatecznym kształcie ustawy o fundacji rodzinnej.

Wnioski

Dzięki powstaniu w Polsce instytucji fundacji rodzinnej możliwa będzie:

– skuteczna, wielopokoleniowa sukcesja w firmach rodzinnych, w szczególności w przedsiębiorstwach,

– budowa silnych rodzimych marek,

– akumulacja i ochrona kapitału przed rozdrobnieniem,

– zwiększenie szans na nowe inwestycje.

Nowa instytucja może być atrakcyjnym rozwiązaniem przede wszystkim dla właścicieli polskich firm o charakterze rodzinnym.

Dzięki fundacji rodzinnej możliwe będzie zaplanowanie działalności biznesowej w perspektywie kilku pokoleń, bez obaw o trudności związane z dziedziczeniem udziałów w spółkach handlowych.

Ponadto fundacja rodzinna ułatwia także rozdzielenie zysków z majątku rodzinnego pomiędzy osoby zaangażowane w działalność firmy rodzinnej i osoby, które wybrały inną drogę kariery, bez zagrożeń dla integralności majątku rodzinnego i płynności finansowej spółek, w których udziały posiada fundacja rodzinna.

Według założeń projekt ustawy trafi do parlamentu w pierwszej połowie 2022 r., natomiast ustawa o fundacji rodzinnej wejdzie w życie 1 czerwca 2022 r.

Kancelaria Szołajski Legal Group prowadzi sprawy związane z przeprowadzaniem skutecznie sukcesji w firmach rodzinnych oraz przygotowuje firmy rodzinne do przekształcania w fundacje rodzinne. Jeśli potrzebujesz pomocy, zapraszamy do kontaktu.