Umowy o dzieło podlegają zgłoszeniu w ZUS!

Od 1 stycznia 2021 r. płatnicy składek i osoby fizyczne podlegają kolejnym obowiązkom, które nakłada ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z nowym art. 36 ust. 17 ustawy, płatnik składek lub osoba fizyczna zlecająca dzieło informuje ZUS o zawarciu każdej umowy o dzieło, jeżeli:

• umowa taka zawarta zostanie z osobą, z którą nie pozostaje w stosunku pracy lub
• jeżeli w ramach takiej umowy nie wykonuje pracy na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy,

w terminie 7 dni od dnia zawarcia tej umowy.

Wprowadzony przepis jest rewolucją w zakresie umów o dzieło. Jest zasadnie krytykowany za swój szeroki zakres oraz potencjalne konsekwencje, które może rodzić.

Nowy dokument – zgłoszenie RUD

W związku z nowym obowiązkiem, powstała konieczność stworzenia formularza, za pomocą którego można zgłosić zawarcie umowy o dzieło.

Warto zwrócić jak kluczowe informacje należy wskazać w składanym dokumencie. Osoba zgłaszająca jest zobowiązana wypełnić pola dotyczące m.in.:

• danych wykonawcy umowy o dzieło,
• daty zawarcia umowy,
• daty rozpoczęcia wykonywania dzieła,
• daty zakończenia wykonywania dzieła (pole nieobowiązkowe, jeśli umowa została zawarta na czas nieokreślony),
• przedmiotu umowy.

Nie tylko działalność gospodarcza!

Analizując nową regulację należy podkreślić bardzo istotny aspekt tzn. zakres podmiotowy przepisu. Innymi słowy, kogo on obowiązuje.

Odpowiedź jest co najmniej kontrowersyjna. Zgodnie bowiem z treścią przytoczonego na wstępie artykułu, jest nią „płatnik składek lub osoba fizyczna zlecająca dzieło (…)”. Mowa jest zatem o każdej osobie fizycznej. Przepis nie ogranicza się do osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą.

A zatem każda osoba fizyczna, nawet nieprowadząca działalności gospodarczej, będzie w konkretnych okolicznościach zmuszona do zgłoszenia umowy o dzieło w ZUS.

Czy ustawa przewiduje wyjątki?

Ustawa przewiduje jednak pewne wyjątki, w przypadku których zgłoszenie umowy o dzieło w ZUS nie jest konieczne. Jak informuje sam ZUS obowiązek nie dotyczy umów o dzieło, które:

• są zawierane z własnym pracownikiem,
• będą wykonywane na rzecz własnego pracodawcy, ale są zawarte z innym podmiotem,
• są zawierane z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą na wykonanie przez nie usług, które wchodzą w zakres prowadzonej działalności.

Podsumowanie

Wprowadzana baza umów o dzieło jest kolejnym krokiem w stronę zwiększania kontroli i za takie uznać należy nowe zmiany w prawie. ZUS będzie gromadził dane o umowach o dzieło i nie będzie konieczności tak częstego wszczynania kontroli w podmiotach. Po stwierdzeniu nieprawidłowości ZUS będzie mógł zakwestionować taką umowę i zakwalifikować ją np. jako umowę zlecenie.

Krytycznie także należy ocenić rozszerzenie obowiązku zgłaszania umów o dzieło w ZUS na wszystkie osoby fizyczne. ZUS sam informuje, że jeśli jesteśmy osobą fizyczną i zawarliśmy umowę o dzieło, musimy ją zgłosić w ZUS bez względu na to, czy jesteśmy zarejestrowani w ZUS jako płatnik składek czy też nie.

Dodatkowo otwarte pozostaje pytanie, czy nie jest to krok w stronę ostatecznego oskładkowania umów o dzieło.