Sejm uchwalił 26 stycznia 2023 r. ustawę o fundacji rodzinnej, przyjmując większość poprawek Senatu. Naszym zdaniem to ogromna szansa na rozwiązanie problemu dziedziczenia firm rodzinnych. Fundacja rodzinna może być odpowiedzią na wyzwania i ryzyka związane z klasyczną sukcesją, z którymi mierzą się obecnie właściciele firm rodzinnych w Polsce.

Przepisy o fundacji rodzinnej zaczną obowiązywać po 3 miesiącach od jej ogłoszenia. Zatem pierwsze fundacje rodzinne w Polsce zaczną powstawać w połowie 2023 r. Już teraz warto rozważyć przeprowadzenie sukcesji w tej formie. Znając przepisy szereg firm rodzinnych, można planować przyszłe procesy oraz strukturyzację majątku.

Oto kilka ostatnich zmian, które wprowadza ustawa o fundacji rodzinnej:

1. Prawo zachowku

Przepisy ustawy uwzględniają postulowane przez biznes ulgi podatkowe! Przewidują również wyjątek od ogólnej reguły zachowku w prawie do dziedziczenia. Dopuszczają możliwość zrzeczenia się zachowku, rozłożenia go na raty, odroczenia terminu płatności czy obniżenia jego wysokości.

Wreszcie ustawa zakłada, że przy obliczaniu zachowku nie będzie się doliczać do spadku funduszu założycielskiego fundacji rodzinnej. Jednak musi być on wniesiony przed więcej niż 10 laty, licząc wstecz od otwarcia spadku, chyba że to fundacja rodzinna jest spadkobiercą.

2. Ulgi podatkowe

Ustawa o fundacji rodzinnej przewiduje zwolnienie od podatku dochodowego świadczeń fundacji na rzecz beneficjentów, którzy są fundatorami oraz członkami ich najbliższej rodziny. Pozostali beneficjenci zapłacą podatek od przychodu według stawki 15 proc.

3. Poprawki Senatu

W toku prac legislacyjnych Senat zaproponował kilkadziesiąt poprawek do ustawy, w większości doprecyzowujące jej zapisy. Zdecydowana większość z nich została poparta przez Sejm na posiedzeniu w czwartek wieczorem.

Jedna z poprawek obliguje rząd do przeprowadzenia po 3 latach oceny działania przepisów ustawy oraz przedstawienia jej parlamentowi. Kolejna zmiana dotyczyła rozwiązania fundacji rodzinnej. Według niej „sankcja w postaci rozwiązania fundacji rodzinnej w organizacji powinna wiązać się z faktem niedokonania przez fundatora albo zarząd stosowanego zgłoszenia w terminie, a nie z faktem niewpisania fundacji rodzinnej do rejestru”.

Posłowie zaś odrzucili zmianę zakładającą możliwość łączenia fundacji rodzinnej i tzw. estońskiego CIT. Ponadto Sejm nie podzielił opinii Senatu, że barierą dla fundacji może być objęcie tzw. podatkiem od przychodów w budynkach tj. minimalnym podatkiem dochodowym dla podatników posiadających nieruchomości komercyjne.

Podsumowanie

Ponad 800 tysięcy firm w Polsce to firmy rodzinne, które generują przychód wysokości 322 mld złotych w skali roku. Ich wkład w budowę PKB kształtuje się na poziomie ok. 18 proc.

Niewątpliwie ustawa fundacji rodzinnej pomoże w budowaniu wielopokoleniowych biznesów rodzinnych w Polsce. To szansa na gromadzenie kapitału, pomnażanie go i inwestowanie w gospodarkę krajową. Według danych z Instytutu Biznesu Rodzinnego wynika, że w przeciągu 5 lat sukcesję planuje ok. 57 proc. firm rodzinnych.

Kancelaria Szołajski Legal Group prowadzi sprawy związane z przeprowadzaniem skutecznie sukcesji w firmach rodzinnych oraz przygotowuje firmy rodzinne do przekształcania w fundacje rodzinne. Zapraszamy do kontaktu!

Autor artykułu

Marcin Szołajski

Radca prawny

Specjalista z zakresu Prawa zamówień publicznych, Prawa własności intelektualnej oraz z zakresu Sukcesji w firmach Rodzinnych. Doradza Wykonawcom składającym oferty w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego oraz reprezentuje Wykonawców w postępowaniach przed Krajową Izbą Odwoławczą. Reprezentuje konsumentów w sporach sądowych z instytucjami finansowymi (Bankami) w zakresie udzielonych kredytów „frankowych” oraz sprzedaży obligacji GetBack. Wspiera Twórców i Nabywców praw autorskich w procesie prawidłowego przenoszenia praw do utworów i udzielania stosownych licencji. Przeprowadza skuteczne procedury Sukcesji w firmach Rodzinnych. Czytaj więcej

Wygrana naszych Klientów z mBankiem

Geneza fundacji rodzinnej w Polsce

Wygrana naszych Klientów z Bankiem Pekao S.A.