2 września wyczekiwana przez Frankowiczów i banki uchwała Izby Cywilnej SN!

Na 2 września 2021 r. wyznaczony został nowy termin posiedzenia całej Izby Cywilnej Sądu Najwyższego, podczas którego mają zostać omówione zagadnienia prawne dotyczące kredytów frankowych. Pierwotnie uchwały oczekiwano od marca do połowy maja, jednak sędziowie zdecydowali o odroczeniu posiedzenia bez terminu i zwrócili się o zajęcie stanowiska przez Rzecznika Praw Dziecka, Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Finansowego, Prezesa Narodowego Banku Polskiego oraz Komisji Nadzoru Finansowego. Rzecznik prasowy SN Aleksander Stępkowski tłumaczył ten fakt „świadomością doniosłości zarówno społecznej, jak i gospodarczej, jakie jego decyzje będą miały dla Polaków”.

Wniosek Pierwszej Prezes SN Małgorzaty Manowskiej, skierowany pod koniec stycznia do rozstrzygnięcia przez skład całej Izby Cywilnej, obejmuje 6 pytań dotyczących kredytów frankowych. Złożony został w związku z rozbieżnościami w wykładni przepisów prawa w orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, chcąc zapewnienia jednolitości orzecznictwa.

Już teraz zapraszamy do zapisów na webinar, podczas którego omówimy uchwałę Sądu Najwyższego z 2 września 2021 r. Przypominamy, webinar Kancelarii Szołajski Legal Group rozpocznie się 2 września o godz. 20.00. (ZAPISUJĘ SIĘ).

Dlaczego uchwała SN jest tak wyjątkowa?

O znaczeniu zapowiadanej uchwały świadczy już sam skład orzekający całej Izby Cywilnej tj. 26 sędziów Sądu Najwyższego! Zgodnie z prawem, uchwała, która najprawdopodobniej zapadnie 2 września, będzie miała wagę zasady prawnej. Będzie więc wiązała nie tylko sądy powszechne, ale również Sąd Najwyższy w składzie mniejszym niż pełny skład Izby.

Poza tym pytania, na które ma odpowiedzieć Izba Cywilna SN dotyczą kluczowych kwestii związanych z unieważnieniem umów kredytów oraz rozliczaniem się kredytobiorców z bankami.

Zdecydowanie najważniejszym z nich są klauzule waloryzacyjne zawarte w umowach kredytowych. Czy możliwy jest inny sposób określania kursu waluty obcej, wynikający z przepisów prawa lub zwyczajów, w miejsce niedozwolonego postanowienia umownego odnoszącego się do sposobu jej określania? A w razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej, czy umowa może wiązać strony w pozostałym zakresie?

Kolejne zagadnienie dotyczy sytuacji, w której stwierdzono nieważność lub bezskuteczność umowy. Czy w przypadku konieczności stwierdzenia zwrotu świadczeń należy stosować teorię salda czy teorię 2 kondykcji. W lutym, spotykając się w składzie 3 osobowym Izby Cywilnej oraz w maju – w składzie 7 osobowym, Sąd Najwyższy potwierdził stosowanie zasady 2 kondykcji przy wzajemnym rozliczaniu. Oznacza to, że każde roszczenie o wydanie wzbogacenia – zarówno kredytobiorcy, jak i banku – należy traktować oddzielnie, niezależnie od drugiego.

Ważnym pytaniem jest także to, dotyczące terminu przedawnienia się roszczeń banku udzielającego kredytu. Czy biegnie on od momentu, w którym bank dokonał wypłaty? Z orzecznictwa TSUE oraz uchwały SN z 7 maja można prognozować, że Izba Cywilna uchwali termin przedawnienia biegnący od daty, w której umowa stała się trwale bezskuteczna – czyli od dnia wyroku orzekającego o unieważnieniu umowy.

Ostatnia kwestia, którą zajmie się Izba Cywilna SN dotyczy zwrotu nienależnych świadczeń, gdy jedna ze stron domaga się tzw. wynagrodzenia za korzystanie z kapitału, z których druga strona korzystała w czasie, kiedy umowa nie była jeszcze kwestionowana. Koncepcja ta nie ma żadnego oparcia w prawie i pełni wyłącznie rolę straszaka wobec Frankowiczów.

Wnioski

Uchwałą z 2 września Izba Cywilna Sądu Najwyższego zadecyduje o przyszłości kredytów frankowych w Polsce. Od marca kredytobiorcy i banki oczekują na odpowiedź w sprawie 6 pytań Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego.

W polskich sądach, w toku jest obecnie 30 tysięcy spraw frankowych, a wiele z nich zostało zawieszonych w oczekiwaniu na uchwałę SN.

Podjęcie uchwały całej Izby Cywilnej SN jest niewątpliwie ważnym krokiem dla jednolitej i stabilnej linii orzecznictwa w polskich sądach oraz kluczową datą w historii sądowych sporów Frankowiczów z bankami.

Obecne orzecznictwo Sądu Najwyższego pozwala przypuszczać, że uchwała będzie korzystna dla Frankowiczów i pomoże im w walce z bankami. Już teraz ponad 90 proc. wyroków sądowych jest korzystnych dla Frankowiczów, a uchwała SN tylko wzmocni te statystyki.

ZAPISZ SIĘ JUŻ TERAZ!