Dlaczego zmiana WIBOR na WIRON?

Banki rozpoczęły proces zastępowania wskaźnika WIBOR przez WIRON już w styczniu 2023 r. i ma to trwać do 1 stycznia 2025 r. Wtedy to banki zaprzestaną stosowania WIBORu.

WIBOR to wskaźnik referencyjny, który jest używany przez banki przy ustalaniu wysokości oprocentowania kredytów hipotecznych, ale także gotówkowych i innych. Oparty jest na transakcjach między bankami, a także na przewidywaniach analityków. Natomiast WIRON jest wskaźnikiem referencyjnym, który oparty jest wyłącznie na transakcjach jednodniowych (dokładnie overnight), zawieranych między instytucjami finansowymi, a także między bankami i przedsiębiorstwami.

Czy WIBOR można podważyć w sądzie?

Naszym zdaniem – prawników zajmujących się kredytami złotowymi – WIBOR to stawka, która w teorii powinna być wyznaczana w oparciu o realne transakcje na rynku bankowym, a w dużej mierze jest wskaźnikiem bazującym na hipotetycznych danych.

Z opinii banków wynika jednak, że WIBOR jest ważny, miarodajny i niepodatny na jakiekolwiek manipulacje. Nasuwa się w takim razie pytanie, dlaczego banki – choć odwoływały się w umowach do stawki WIBOR – nie udostępniały kredytobiorcom złotowym niektórych istotnych dokumentów tj. regulaminu wyznaczania stawki referencyjnej?

Czy zatem obowiązek informacyjny wobec konsumenta został spełniony? Czy klienci zostali należycie poinformowani o potencjalnie nieograniczonym ryzyku wzrostu raty kapitałowo-odsetkowej, której wartość jest ściśle związana ze stawką WIBOR?

Ustawodawca określa jasno kwestie związane z przedstawieniem klientom wszelkiego rodzaju regulaminów, umów, ogólnych warunków umów. Jeśli takie dokumenty nie zostały konsumentowi przedstawione w formie pisemnej, taki dokument nie wiąże konsumenta. Zatem praktyka odsyłania klienta do strony internetowej (opublikowany regulamin na stronie GPW Benchmark) nie może być wystarczająca.

Wskaźnik WIBOR możemy uznać za abuzywny

W sytuacji, kiedy bank nie przedstawił klientowi regulaminu WIBORu, klient nie mógł zapoznać się z mechanizmem działania tego indeksu przed zawarciem umowy. W związku z powyższym zapisy odnoszące się do tego wskaźnika należałoby traktować jako abuzywne czyli niedozwolone prawnie.

Jeśli Sąd uzna, że kredytobiorcy złotowego nie wiążą postanowienia umowne (w tym przypadku regulaminu WIBOR), to z takiej umowy kredytu złotowego WIBOR może zostać usunięty. W tym przypadku klient będzie nadal spłacał raty, ale niższe, gdyż nie będzie już doliczana część wysokości stawki referencyjnej tylko część kapitałowa i wynikająca z marży banku.

Jeśli Sąd unieważni w całości umowę kredytu złotowego, to traktuje się ją, jakby nigdy nie została zawarta. W takiej sytuacji kredytobiorca złotowy z bankiem zwracają wzajemne świadczenia.

Sprawa kwestionowania wskaźnika WIBOR została uznana za ryzyko systemowe przez Komisję Stabilności Finansowej 28 marca 2023 r. w trybie nadzoru makroostrożnościowego. Dla przypomnienia kredytów frankowych zostało udzielonych około 700 tysięcy, a kredytów złotowych może być ponad 3 miliony.

Pierwsze pozwy kredytobiorców złotowych trafiły do sądów na początku 2022 r. Z pewnością orzecznictwo w sprawie kredytów złotowych będzie ewoluowało.

Podsumowanie

Reasumując, aby skorzystać z możliwości obniżenia raty w kredycie złotówkowym, konieczne jest złożenie pozwu do sądu. W przypadku wygranej kredytobiorca złotówkowy uzyskuje korzyść w postaci wykreślenia z umowy zapisów w zakresie stawki WIBOR, co może prowadzić do unieważniania całej Umowy kredytu.

Warto też złożyć wniosek o zabezpieczenie roszczenia, aby w trakcie trwającego postępowania sądowego wstrzymać płatność rat lub je znacznie obniżyć.

Kancelaria Szołajski Legal Group prowadzi sprawy kredytów złotówkowych i chętnie pomaga konsumentom.

Zachęcamy do odwiedzenia strony www.kredytbezwibor.com

Zapraszamy do kontaktu!

Autor artykułu

Marcin Szołajski

Radca prawny

Specjalista z zakresu Prawa zamówień publicznych, Prawa własności intelektualnej oraz z zakresu Sukcesji w firmach Rodzinnych. Doradza Wykonawcom składającym oferty w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego oraz reprezentuje Wykonawców w postępowaniach przed Krajową Izbą Odwoławczą. Reprezentuje konsumentów w sporach sądowych z instytucjami finansowymi (Bankami) w zakresie udzielonych kredytów „frankowych” oraz sprzedaży obligacji GetBack. Wspiera Twórców i Nabywców praw autorskich w procesie prawidłowego przenoszenia praw do utworów i udzielania stosownych licencji. Przeprowadza skuteczne procedury Sukcesji w firmach Rodzinnych. Czytaj więcej

Kolejna wygrana z Millennium Bankiem

Co z WIRONem? Czy zastąpi go inny wskaźnik?

Kolejna wygrana naszych Klientów z mBank