Termin w procesie legalizacji samowoli budowlanej

Zgodnie z art. 48 ust 1 p.b. organ nadzoru budowlanego, w drodze decyzji nakazuje rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, będącego w budowie albo wybudowanego:

• bez wymaganego pozwolenia na budowę albo
• bez wymaganego zgłoszenia dotyczącego budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2b i 19a, albo pomimo wniesienia sprzeciwu do tego zgłoszenia.

Zastrzeżeniem jest tutaj art. 48 ust. 2 p.b.

Powyższa regulacja nie jest jednak bezwzględna. Budowa bez pozwolenia czy zgłoszenia, zgodna z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a w szczególności ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego, może zostać wstrzymana przez organ nadzoru budowlanego. Nakaz wstrzymania robót zamiast rozbiórki obiektu może mieć miejsce, kiedy prowadzona budowa nie narusza przepisów, w tym techniczno-budowlanych, w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie obiektu budowlanego lub jego części do stanu zgodnego z prawem.

Organ nadzoru przedstawia wymagania dotyczące niezbędnych zabezpieczeń

Wydając postanowienie o wstrzymaniu robót, organ nadzoru budowlanego ustala wymagania dotyczące niezbędnych zabezpieczeń budowy. Nakłada też obowiązek przedstawienia, w wyznaczonym terminie m.in. zaświadczenia wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

O jakim zatem terminie jest mowa w powyższej regulacji? Czy jest to 7, 14 a może 30 dni?

Z odpowiedzią przyszedł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, który w wyroku wydanym 12 grudnia 2019 r. orzekł, że termin, o którym mowa w art. 48 ust. 3 p.b., jest terminem procesowym, instrukcyjnym, a nie terminem prawa materialnego. Może być przedłużany stosownie do uznania organu z jego woli, bądź też może zostać wydłużony na żądanie stron, jeżeli zachodzą ku temu szczególne okoliczności.

„W tym zakresie organ dysponuje tzw. luzem decyzyjnym, gdyż zakres i bieg terminu nie wynika wprost z przepisu prawa, lecz z woli organu administracji.” (IV SA/Po 942/19)

Podsumowanie

Przedstawione w dzisiejszym artykule przepisy prawa budowlanego, uzupełnione o orzecznictwo, jasno wskazują, że art. 48 ust. 3 p.b. nie zawiera konkretnego terminu, który organ nadzoru wyznacza inwestorowi.

Jak uznał w wydanym wyroku Sąd, uznanie przez organ, nawet po upływie terminu, iż obowiązek został wykonany, daje podstawę do legalizacji zabudowy, która nie narusza prawa ani interesów prawnych inwestora.