Dwa pytania prejudycjalne Sądu w Przemyślu w sprawie WIBOR
Sąd Rejonowy w Przemyślu skierował do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) dwa pytania prejudycjalne, dotyczące umów kredytowych opartych na wskaźniku WIBOR. Sprawa, zarejestrowana pod sygnaturą C-243/25, odnosi się do umowy kredytu hipotecznego w złotych polskich z 2007 r., zawartego z ING Bankiem Śląskim, który został pozwany przez kredytobiorcę (sygn. akt I C 847/23).
Kontekst i znaczenie pytań prejudycjalnych
Jest to drugi zestaw pytań do TSUE dotyczący hipotek złotowych o zmiennym oprocentowaniu. Jako pierwszy, z czterema pytaniami dotyczącymi WIBOR wystąpił do TSUE w 2024 r. Sąd Okręgowy w Częstochowie (sprawa C-471/24).
Obie sprawy dotyczą kluczowych kwestii ochrony konsumentów w świetle unijnej dyrektywy 93/13/EWG o nieuczciwych warunkach w umowach konsumenckich. W szczególności chodzi o zbadanie legalności i transparentności stosowania wskaźnika WIBOR w umowach kredytowych.
Warto przypomnieć, że rozporządzenie unijne BMR, określające zasady opracowania wskaźników takich jak WIBOR oraz wyznaczające standard nadzoru weszło w życie w 2018 r. Do tego czasu jedyną podstawą ustalania wskaźnika WIBOR był wewnętrzny regulamin stowarzyszenia ACI (Stowarzyszenia Rynków Finansowych).
Treść pytań prejudycjalnych Sądu Rejonowego w Przemyślu
Pierwsze pytanie dotyczy interpretacji art. 3 ust. 1 dyrektywy 93/13 i brzmi: czy warunek umowny może zostać uznany za nieuczciwy wyłącznie z powodu odwołania się do wskaźnika referencyjnego, którego wartość jest ustalana przez podmiot trzeci, niepodlegający odpowiedniemu instytucjonalnemu nadzorowi, a na który kredytodawca ma pośredni wpływ.
Drugie pytanie odnosi się do art. 4 ust. 2 tej samej dyrektywy i pyta, czy obowiązek stosowania prostego i zrozumiałego języka w umowie kredytowej obejmuje również obowiązek poinformowania konsumenta o potencjalnym ryzyku ekonomicznym wynikającym z braku odpowiednich krajowych regulacji prawnych dotyczących nadzoru nad podmiotem ustalającym wskaźnik referencyjny, na podstawie którego ustalana jest wysokość świadczenia konsumenta.
Podsumowanie
Pytania te mają kluczowe znaczenie dla setek tysięcy kredytobiorców w Polsce, których umowy kredytowe oparte są na wskaźniku WIBOR. Jeśli TSUE uzna, że klauzule dotyczące WIBOR-u mogą być nieuczciwe lub że banki nie dopełniły obowiązku informacyjnego wobec konsumentów, może to skutkować obniżeniem rat kredytów, zakwestionowaniem stosowanych klauzul WIBOR-owych, a w skrajnych przypadkach – unieważnieniem całych umów kredytowych.
Warto dodać, żę w maju 2025 Bank ING Bank Śląski porozumiał się z kredytobiorcą i sprawa przed Sadem Rejonowym w Przemyślu jest zakończona. Zatem sprawa pytań do TSUE może nie zostać rozpatrzona.
Sprawa ta jest obserwowana z dużym zainteresowaniem, ponieważ zadawanie kolejnych pytań do TSUE potwierdza, że stosowany przez Banki wskaźnik WIBOR budzi istotne wątpliwości polskich sądów, podobne jak to było w sprawach frankowych, co będzie miało wpływ na praktykę orzeczniczą i ochronę praw konsumentów w Polsce.
Kancelaria Szołajski Legal Group chętnie pomaga kredytobiorcom hipotecznym złotowym wygrywać spory sądowe w walce z bankami.
