Organy fundacji rodzinnej – kto, za co odpowiada?
Są trzy organy fundacji rodzinnej: zarząd, rada nadzorcza oraz zgromadzenie beneficjentów. Kategoryczne brzmienie art. 43 ustawy o fundacji rodzinnej oznacza, że katalog organów fundacji rodzinnej jest zamknięty.
Obligatoryjnymi organami fundacji rodzinnej są zarząd i zgromadzenie beneficjentów. Zasadniczo rada nadzorcza jest organem fakultatywnym, staje się organem obligatoryjnym, jeśli liczba beneficjentów przekracza 25 osób.
Miejsca posiedzeń organów fundacji rodzinnej
Posiedzenie organu fundacji rodzinnej odbywa się w lokalu fundacji, jeżeli statut nie wskazuje innego miejsca (art. 47). Ponadto posiedzenie organu fundacji może się odbyć w innym miejscu, jeżeli wszyscy członkowie tego organu wyrażą na to zgodę.
Zasadą jest dopuszczalność odbywania posiedzeń organów fundacji rodzinnej przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. Wyjątek od tej zasady może wynikać ze statutu fundacji rodzinnej.
Kto zwołuje posiedzenia?
Posiedzenia organu zwołuje jego przewodniczący z własnej inicjatywy lub na żądanie członka tego organu.
Wyjątkiem jest zgromadzenie beneficjentów, które zwoływane jest przez Zarząd. Przyznanie beneficjentowi prawa do żądania zwołania zgromadzenia beneficjentów wymaga odpowiedniego postanowienia statutu. Statut może przyznać także uprawnienie do zwołania posiedzenia organu innym osobom, niż to wynika z ustawy.
Ustawa o fundacji rodzinnej przewiduje sankcję nieważności dla czynności prawnej dokonanej bez wymaganej zgody w formie uchwały zgromadzenia beneficjentów.
Brak uchwały innego organu fundacji lub brak uchwały zgromadzenia beneficjentów, wymaganej wyłącznie statutem nie wpływa na ważność czynności prawnej, a jedynie może skutkować odpowiedzialnością członków zarządu.
Zarząd fundacji
Podstawowym obowiązkiem i jednocześnie uprawnieniem zarządu jest prowadzenie spraw fundacji i jej reprezentacja.
Członkiem Zarządu może być wyłącznie osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, niekarana za przestępstwa określone w art. 57 ust. 2 ustawy.
Zasadą jest kadencyjność zarządu fundacji rodzinnej, w braku odmiennych postanowień statutu wynosi ona 3 lata.
Uprawnienie do powoływania i odwoływania członków zarządu przysługuje fundatorowi, a po jego śmierci radzie nadzorczej. W przypadku śmierci fundatora oraz braku rady nadzorczej, uprawnienie to przysługuje zgromadzeniu beneficjentów.
Członkowie zarządu ponoszą solidarnie z fundacją rodzinną odpowiedzialność za jej zaległości podatkowe.
Rada nadzorcza
Ustanowienie rady nadzorczej następuje w statucie fundacji rodzinnej. Zakres nadzoru sprawowanego przez radę nadzorczą obejmuje przestrzeganie przez zarząd prawa oraz postanowień statutu fundacji. Zasadą jest jej kadencyjność rady nadzorczej, która wynosi 5 lat.
Uprawnienie do powołania i odwołania członków rady nadzorczej przysługuje fundatorowi, a po jego śmierci zgromadzeniu beneficjentów.
Zgromadzenie beneficjentów
Organem obligatoryjnym, ustanawianym w statucie przez fundatora jest zgromadzenie beneficjentów. To organ uchwałodawczy, który jest zwoływany przez zarząd fundacji.
Nie każdy beneficjent wchodzi w skład zgromadzenia beneficjentów, a jedynie beneficjenci, którym w statucie przyznano takie uprawnienie.
Podsumowanie
Fundacje rodzinne w Polsce można zakładać od 22 maja 2023 r. To nowe rozwiązanie prawne cieszy się dużym zainteresowaniem firm rodzinnych. Warto się odpowiednio przygotować i skorzystać z pomocy profesjonalnej kancelarii prawnej z bogatym doświadczeniem.
Kancelaria Szołajski Legal Group prowadzi sprawy związane z przeprowadzaniem skutecznie sukcesji w firmach rodzinnych oraz przygotowuje firmy rodzinne do zakładania fundacji rodzinnych w Polsce. Zapraszamy do kontaktu.
