Miesiąc: luty 2022

Rekord wyroków frankowych w 2021 r.

Posted on by Content Manager

Śledzący losy Frankowiczów wiedzą doskonale, że aktualna linia orzecznicza w sprawach frankowych kształtuje się bardzo korzystnie. Kredytobiorcy frankowi wygrywają 9 na 10 procesów sądowych. Wszystko zmieniło się dzięki orzeczeniu TSUE z 3 października 2019 r. Od tego momentu Frankowicze biją wszelkie rekordy.

Linia orzecznicza korzystna dla Frankowiczów

Przypomnijmy, że w 2016 i 2017 r. tylko 25 proc. kredytobiorców wygrywało swoje sprawy w polskich sądach, w 2018 r. odsetek wygranych podwoił się, aż do 54 proc. Przełom nastąpił w 2019 r., po publikacji orzeczenia TSUE dotyczącego sporu frankowego Państwa Dziubak. W 2019 roku zapadło 78 proc. korzystnych wyroków frankowych. Natomiast faktyczne ukształtowanie orzecznictwa nastąpiło dopiero na przełomie 2020 i 2021 r.

Publikacja przywołanego orzeczenia TSUE wpłynęła nie tylko na zasadniczą zmianę linii orzeczniczej, ale również na decyzje o złożeniu pozwu przez samych Frankowiczów. Według danych Ministerstwa Sprawiedliwości w 2017 r. liczba pozwów wynosiła 2,1 tys., w 2018 r. 7,2 tys., w 2019 r. 11,6 tys., zaś w 2020 r. 37,2 tys. pozwów.

Wydział frankowy

Wiadomym jest, że rosnąca liczba wydawanych wyroków jest naturalną konsekwencją wzrastającej liczby postępowań sądowych w sprawach kredytów frankowych. Do listopada 2019 r. pozwy kierowano tylko do sądów właściwych dla siedziby głównej banku, czyli w zdecydowanej większości do Warszawy.

Jednak ze względu na stale rosnącą ilość pozwów frankowych oraz niewystarczające zasoby kadrowe do obsługi tak masowej ilości postępowań, długo wyczekiwaną zmianą było powstanie w Warszawie specjalnego wydziału do rozstrzygania sporów dotyczących kredytów frankowych.

W Sądzie Okręgowym w Warszawie od 1 kwietnia 2021 r. działa tzw. wydział frankowy, czyli XXVIII Wydział Cywilny tego Sądu. Jest on wydziałem większym niż pozostałe wydziały I instancji, obecnie orzeka w nim 19 sędziów, w tym przewodniczący i jego zastępca. Według danych za III kwartał 2021 roku w Sądzie Okręgowym w Warszawie toczy się ponad 30 tys. spraw dotyczących kredytów frankowych.

Skupienie spraw frankowych w jednym wydziale Sądu Okręgowego w Warszawie przekłada się na szybkie wyroki, co jest możliwe dzięki wykwalifikowanej i doświadczonej kadrze sędziowskiej. Dzięki nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego po wyroku TSUE kredytobiorcy mogą także wytaczać powództwa do sądów właściwych dla ich miejsca zamieszkania.

Niewątpliwie przyczyniło się to do znacznego przyspieszenia toczących się długoletnich procesów Frankowiczów. To z kolei przełożyło się na stale rosnącą liczbę wyroków sądowych.

Wzrost liczby wyroków stwierdzających nieważność umów kredytowych

W przypadku wygranej Frankowicze mają w zasadzie dwie opcje tj. stwierdzenie nieważności umowy kredytowej lub jej odfrankowienie. Przed 3 października 2019 r. najwięcej korzystnych wyroków dotyczyło odfrankowienia (około 70 proc. wygranych).

Jeszcze w 2020 r. odfrankowienie, czyli przewalutowanie kredytu na złote po kursie z dnia zaciągnięcia i utrzymanie korzystnej dla klienta stawki LIBOR – stanowiło w niektórych miesiącach nawet do 40 proc. korzystnych orzeczeń dla Frankowiczów. Po wydaniu wyroku trend się zmienił w kierunku uznawania umów kredytowych za nieważne.

Aż 90,5 % wygranych skutkuje unieważnieniem umowy z bankiem, czyli najkorzystniejszym dla kredytobiorcy rozwiązaniem problemu frankowego. To obecnie niemal standardowe orzeczenie w I instancji. Natomiast odfrankowienie stanowi zaledwie 9,5% wygranych z bankiem.

Rezerwy bankowe

Sukcesy Frankowiczów na salach sądowych przekładają się na wyniki finansowe banków. Są one zobowiązane do wypłat związanych z realizacją wyroków wydanych przez sąd. Ponadto konieczne okazuje się być również zawiązywanie rezerw ze względu na przegranie kolejnych procesów. Dziewięć giełdowych banków ma prawie 15,5 mld zł. rezerw na ryzyko prawne, co stanowi około 20 proc. portfela ich kredytów opartych na frankach.

Wariant ugód KNF jest jednym z najmniej kosztownych scenariuszy  – koszt dla sektora bankowego wyniósłby 34,5 mld zł, a rezerwy bankowe musiałyby wzrosnąć o co najmniej 30-40%. Zakładając odfrankowienie umów kredytowych z zachowaniem dotychczasowego oprocentowania, opartego na wskaźniku LIBOR/SARON banki poniosłyby straty na poziomie 78,5 mld zł.

Bardziej kosztowny wariant to unieważnienie umów kredytowych bez wynagrodzenia za korzystanie z kapitału – koszt rzędu 101,5 mld zł. Najczarniejszy scenariusz dla sektora bankowego to unieważnianie umów z uwzględnieniem przedawnienia roszczeń banków – koszt wyniósłby wtedy 234 mld zł.

Wnioski i prognozy na 2022 rok

Frankowych wyroków będzie jeszcze więcej, bo postępowań przybywa z miesiąca na miesiąc. Rekordowa liczba wyroków z 2021 r. oraz sprawy z lat poprzednich będą przekładały się na wzrost liczby spraw zakończonych prawomocnie w bieżącym roku.

Tak korzystne dla Frankowiczów rozstrzygnięcia zachęcają do podjęcia działań w swojej sprawie. Po raz kolejny namawiamy frankowiczudzialaj.pl! Kancelaria Szołajski Legal Group oferuje profesjonalną pomoc prawną Frankowiczom. Zapraszamy do kontaktu!

Majątek fundacji rodzinnej w nowym projekcie ustawy

Posted on by Content Manager

Nowy projekt ustawy o fundacji rodzinnej został opublikowany 15 października 2021 r., a zmiany w stosunku do poprzedniego projektu – z marca – są znaczące. Zaproponowane zmiany w dużej mierze uwzględniają postulaty zgłaszane w trakcie konsultacji publicznych. Planowany termin wejścia w życie przepisów o fundacji rodzinnej to 1 czerwca 2022 r.

Do najistotniejszych zmian przewidzianych w nowym projekcie należą: umożliwienie fundacji dokonywania określonych czynności z zakresu działalności gospodarczej w ramach zarządzania majątkiem i inwestowania go oraz zmiany w zasadach opodatkowania dochodów fundacji z zysków kapitałowych (dywidend) i odsetek.

Niedawno na naszym blogu pisaliśmy o innych zmianach wprowadzonych nowym projektem ustawy o fundacji rodzinnej. Dotyczą one prowadzenia działalności gospodarczej, zasad opodatkowania czy grupy beneficjentów. Nasz artykuł przeczytasz tutaj.

Majątek fundacji rodzinnej

Nowy projekt nie wprowadza zamkniętego katalogu składników majątku fundacji rodzinnej. W jej skład wejdą:

– fundusz założycielski wnoszony przez fundatora,

– darowizny dokonywane przez fundatora, spadkobierców ustawowych po fundatorze, jego małżonku,        krewnych w linii prostej oraz darowizny dokonywane przez trusty,

– majątek fundacji będzie także powstawał z dochodów osiąganych przez fundację w trakcie jej funkcjonowania z dywidend i zysków wypłaconych przez spółki zależne fundacji rodzinnej oraz z działalności gospodarczej prowadzonej przez fundację rodzinną w ściśle określonych obszarach (np. w zakresie obrotu posiadanym mieniem, najmu nieruchomości, udzielania pożyczek, prowadzenia gospodarstwa rolnego).

Fundacja rodzinna jako holding

Według nowego projektu fundacja rodzinna będzie mogła prowadzić działalność gospodarczą w ograniczonym, ściśle określonym zakresie.

Jak wskazano w projekcie ustawy, fundacja rodzinna będzie mogła przystępować i uczestniczyć w spółkach handlowych, zbywać udziały (ogół praw i obowiązków/akcje) w takich spółkach oraz udzielać pożyczek takim spółkom. Pozwoli to na pełnienie funkcji podmiotu holdingowego bez konieczności tworzenia dodatkowej spółki holdingowej pod fundacją rodzinną.

Co istotne, zyski kapitałowe osiągane z dywidend otrzymywanych od spółek zależnych oraz ze zbycia udziałów czy akcji w tych spółkach mają być zwolnione z opodatkowania.

Obrót nieruchomościami rolnymi

Projekt wprowadza także zmiany do ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, w celu ułatwienia fundacji rodzinnej oraz beneficjentom będącym osobami bliskimi fundatora nabywania nieruchomości rolnych.

Zgodnie z proponowanymi zmianami, nabycie nieruchomości rolnej przez fundację rodzinną lub osobę bliską fundatora nie będzie wymagać zgody Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Ponadto beneficjent będący osobą bliską fundatora, który otrzyma nieruchomość rolną od fundacji rodzinnej, nie będzie miał obowiązku prowadzenia gospodarstwa rolnego.

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa nie będzie miał prawa do złożenia oświadczenia o nabyciu nieruchomości rolnych nabywanych przez fundację rodzinną oraz osobę bliską fundatora na podstawie innego tytułu prawnego niż umowa sprzedaży.

W praktyce oznacza to, że nieruchomości rolne przekazywane przez fundatora dla fundacji rodzinnej nie będą mogły zostać nabyte przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa i zasilą majątek fundacji rodzinnej.

Natomiast projekt w obecnym brzmieniu nie wprowadza żadnych ułatwień w zakresie przekazywania fundacji rodzinnej udziałów lub akcji w spółkach kapitałowych, które są właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości rolnej o powierzchni co najmniej 5 ha.

Oznacza to, że wniesienie akcji czy udziałów takich spółek do fundacji rodzinnej będzie mogło wiązać  się wykonaniem przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa uprawnienia do ich nabycia.

Podsumowując, pozostaje wyrazić nadzieję, że takie ułatwienia pojawią się w ostatecznym kształcie ustawy o fundacji rodzinnej.

Wnioski

Dzięki powstaniu w Polsce instytucji fundacji rodzinnej możliwa będzie:

– skuteczna, wielopokoleniowa sukcesja w firmach rodzinnych, w szczególności w przedsiębiorstwach,

– budowa silnych rodzimych marek,

– akumulacja i ochrona kapitału przed rozdrobnieniem,

– zwiększenie szans na nowe inwestycje.

Nowa instytucja może być atrakcyjnym rozwiązaniem przede wszystkim dla właścicieli polskich firm o charakterze rodzinnym.

Dzięki fundacji rodzinnej możliwe będzie zaplanowanie działalności biznesowej w perspektywie kilku pokoleń, bez obaw o trudności związane z dziedziczeniem udziałów w spółkach handlowych.

Ponadto fundacja rodzinna ułatwia także rozdzielenie zysków z majątku rodzinnego pomiędzy osoby zaangażowane w działalność firmy rodzinnej i osoby, które wybrały inną drogę kariery, bez zagrożeń dla integralności majątku rodzinnego i płynności finansowej spółek, w których udziały posiada fundacja rodzinna.

Według założeń projekt ustawy trafi do parlamentu w pierwszej połowie 2022 r., natomiast ustawa o fundacji rodzinnej wejdzie w życie 1 czerwca 2022 r.

Kancelaria Szołajski Legal Group prowadzi sprawy związane z przeprowadzaniem skutecznie sukcesji w firmach rodzinnych oraz przygotowuje firmy rodzinne do przekształcania w fundacje rodzinne. Jeśli potrzebujesz pomocy, zapraszamy do kontaktu.

Dlaczego harmonogram w umowie IT jest tak ważny?

Posted on by Content Manager

Prowadzenie działalności gospodarczej w sektorze IT i nowych technologii niejednokrotnie oznacza realizowanie projektów rozłożonych w czasie na wiele miesięcy lub lat. W ciągle zmieniającej się gospodarczej rzeczywistości, wykonywanie lub zamawianie usługi, której finalne zakończenie przewiduje się w dalekiej przyszłości, wymaga od podmiotów należytego zabezpieczenia swoich interesów.

Pomocne w tym zakresie jest dokładne ustalenie ram współpracy oraz precyzyjne określenie kolejnych etapów projektu. Strony zatem powinny jasno ustalić harmonogram prac.

Przedstawiamy 5 kluczowych informacji, które pomogą przygotować harmonogram dla umowy IT.

1. Określić etapy projektu

Harmonogram powinien określać co najmniej daty, do których wykonane mają zostać poszczególne etapy danego projektu. Dzięki temu strony uzyskają pewność co do zakresu prac oraz będą mogły na bieżąco wzajemnie kontrolować postępy.

2. Harmonogram załącznikiem do umowy

Dla przejrzystości harmonogramu oraz w celu zachowania kompaktowej formy umowy rekomendowanym rozwiązaniem w przypadku dużych projektów informatycznych jest wyprowadzenie harmonogramu poza samą umowę i umieszczenie go w jednym z załączników do niej.

Co ważne, sam harmonogram nie zawsze musi być ustalony wraz z umową. Strony mogą postanowić, że zostanie on ustalony i dookreślony np. w określonym terminie po jej zawarciu. W tym zakresie strony ogranicza art. 3531 k.c., czyli zasada swobody umów.

3. Kary umowne za brak realizacji harmonogramu

Zgodne ustalenie terminów realizacji etapów, umożliwi ich egzekwowanie od drugiej strony, pozostającej w zwłoce z wypełnieniem harmonogramu. Strony mogą uregulować w umowie, że brak realizacji któregokolwiek etapu w terminie skutkować będzie:

  • naliczeniem kary umownej, lub
  • zrealizowaniem się uprawnienia do wypowiedzenia umowy lub odstąpienia od niej.

4. Protokół odbioru etapu

Warto także wspomnieć, że w interesie stron – w szczególności wykonawcy realizującego zamówienie – jest odpowiednie zabezpieczenie swojej pozycji, poprzez dokładne udokumentowanie faktu zrealizowania danego etapu w terminie. Strony umowy powinny podpisać protokół odbioru każdego etapu. Pozwoli to uniknąć ewentualnych roszczeń, mogących powstać w przyszłości ze strony zleceniodawcy.

5. Zasady zmiany harmonogramu

Projekty informatyczne zwykle są czasochłonne i w tym czasie wiele okoliczności może ulec zmianie. Z tego powodu warto ustalić jasne zasady zmiany harmonogramu. Ewentualnego rozważenia wymaga wymienienie wprost katalogu przesłanek, które uprawnią strony do zmiany terminów w harmonogramie, czyli potencjalnie ich wydłużenia.

Podsumowanie

Niezależnie od faktu, że harmonogram dotyczy samego wykonania umowy, jego treść ma ogromną wartość dla stron. Jego dobre przygotowanie jest ważne i nie może być bagatelizowane.

Kancelaria Szołajski Legal Group Sp. k. od wielu lat aktywnie wspiera firmy informatyczne tworzące oprogramowania dla podmiotów trzecich. Pomagamy także chronić interesy zleceniodawców, którzy oczekują od firmy informatycznej profesjonalnego oraz terminowo dostarczonego produktu.

Dlatego jeżeli masz wątpliwości, czy twoja umowa IT dostatecznie zabezpiecza Twoje interesy lub jeżeli jesteś na etapie negocjowania warunków umowy – zachęcamy do kontaktu!

Rezerwy bankowe na kredyty frankowe w 2022 roku

Posted on by Content Manager

To już kolejny rok potwierdzający, że dla kredytobiorców najkorzystniejszym sposobem na rozwiązanie problemu frankowego jest proces sądowy. Sukcesy Frankowiczów na salach sądowych przekładają się na wyniki finansowe banków, które są zobowiązane do wypłat związanych z realizacją wyroków. Ponadto konieczne okazuje się zawiązywanie rezerw ze względu na przegrywanie kolejnych procesów.

Dziewięć giełdowych banków ma prawie 15,5 mld zł rezerw na ryzyko prawne, co stanowi około 20 proc. portfela ich kredytów opartych na frankach. Około 40 proc. całości rezerw, bo aż 7,6 mld zł to odpisy za ubiegły rok. Świadczy to o wysokim tempie przyrostu spraw w 2021 r. oraz liczbie przegranych przez banki postępowań sądowych.

Od końca 2019 r. banki co kwartał zawiązują rezerwy na ryzyko prawne związane z toczącymi się w sądach sporami dotyczącymi umów kredytów frankowych. Z każdym kwartałem rezerwy są coraz wyższe, co odzwierciedla zarówno skalę przyrostu nowych pozwów, jak i wysoki procent przegrywanych przez banki procesów.

Obiecywane ugody pułapką

W 2021 r. ruszyła kampania ugodowa. W założeniach miała być prowadzona na szeroką skalę, jednak przystąpiło do niej niewiele banków. Obecnie propozycje ugód przedstawiły tylko banki PKO BP, Millennium Bank, mBank oraz ING.

Bank PKO BP poinformował, że do programu mediacji przystąpiło około 16 tys. klientów, z czego blisko tysiąc podpisało ugody. Natomiast Bank Millennium do końca lipca zawarł 4 tys. indywidualnych ugód, co stanowi około 8 proc. umów frankowych tego banku.

Kancelaria Szołajski Legal Group zaleca ostrożność w podejmowaniu decyzji o zawarciu ugody z bankiem oraz poprzedzenie jej szczegółową analizą. Warto pamiętać, że zawarcie ugody z bankiem oznacza zrzeczenie się jakichkolwiek innych roszczeń związanych z umową kredytową. Natomiast dotychczasowe propozycje ugodowe pokazują, że zysk z zawarcia ugody z bankiem to zaledwie 25 do 30 proc. kwoty, którą można uzyskać dzięki procesowi sądowemu.

Ugody są zatem korzystne wyłącznie dla banków, którym bardziej opłaca się umorzyć część kapitału do spłaty w wyniku ugody, aniżeli zwracać nadpłaty i zasądzone zwroty rat kredytu w ramach odfrankowienia czy unieważnienia. Dodatkowo warto zaznaczyć, że propozycje ugodowe otrzymują tylko osoby nadal spłacające kredyt, a pominięci zostali kredytobiorcy, którym udało się już spłacić kredyt do końca.

Ponad 25 proc. pokrycia portfela kredytów frankowych rezerwami

Nawet najtańszy realny scenariusz czyli ugody, to konieczność objęcia przez banki rezerwami około 35% portfela. Aby zminimalizować straty, kilka banków zdecydowało się na ugody, które są dla nich czterokrotnie mniej kosztowne niż unieważnianie umów przez sądy.

Ze względu na rosnące stopy procentowe ugody są coraz mniej atrakcyjne dla Frankowiczów. Z tego powodu, zdaniem Kancelarii Szołajski Legal Group w 2022 r. mniej kredytobiorców zdecyduje się na ugodę, a więcej wybierze ścieżkę sądową.

Średnie pokrycie portfela kredytów frankowych rezerwami wynosi obecnie 25,5 proc. Duże rezerwy za IV kwartał zawiązały banki, które są na podium liczby spraw wytoczonych przez Frankowiczów – mBank i Bank Millennium. Także mBank poinformował o ogromnych rezerwach – rzędu 2 mld zł, z czego 1. 010 mln zł zamierza przeznaczyć na potencjalne ugody. Prognozowana strata za 2022 rok dla tego banku wynosi 1,2 mld zł. Rezerwy zawiązane przez Bank Millennium są na poziomie 732 mln zł, strata w wysokości 1,4 mld zł. Ponadto duże rezerwy zawiązały banki PKO BP, ING Bank Śląski i BOŚ.

Wnioski

Prognozowana wysokość rezerw rośnie wraz ze zmieniającą się relacją ścieżki sądowej do ugód. Jeśli do sądu uda się 30-40 proc. kredytobiorców, rezerwy będą musiały wynosić już 50-55 proc. Według analityków rynkowych to docelowy poziom rezerw, który może zostać osiągnięty w latach 2022-23.

Potrzebujesz pomocy w dochodzeniu swoich roszczeń od banków? Skontaktuj się z nami, przeanalizujemy Twoją sytuację kredytową. Nie warto zwlekać, pamiętaj frankowiczudzialaj.pl

Sąd Najwyższy o służebności gruntowej

Posted on by Content Manager

Uwaga właściciele nieruchomości! Ważną uchwałę dotyczącą służebności gruntowych podjął 13 stycznia 2022 r. Sąd Najwyższy w trzyosobowym składzie pod przewodnictwem prof. Małgorzaty Manowskiej.

Sąd Najwyższy orzekał w sprawie sporu powstałego pomiędzy dwiema spółkami, które zawarły umowę ustanawiającą na rzecz jednej z nich drogę konieczną – za wynagrodzeniem. Spór powstał, ponieważ spółka będąca właścicielem nieruchomości władnącej dokonała podziału nieruchomości i jedną z części połączyła z działką sąsiednią.

Kodeks cywilny o służebności drogi koniecznej

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 285 § 1 k.c. nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem powodującym m.in., że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej.

Ponadto w myśl art. 290 § 1 k.c. w razie podziału nieruchomości władnącej służebność utrzymuje się w mocy na rzecz każdej z części utworzonych przez podział. Jednakże, gdy służebność zwiększa użyteczność tylko jednej lub kilku z nich, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zwolnienia jej od służebności względem części pozostałych.

Jak orzekł Sąd Najwyższy?

Po analizie sprawy Sąd Najwyższy podjął uchwałę ustalając, że po podziale nieruchomości władnącej, a następnie scaleniu wydzielonej w ten sposób części z inną nieruchomością, nie mającą statusu nieruchomości władnącej, służebność gruntowa rozciąga się na całą powstałą w ten sposób nieruchomość.

Orzeczenie oznacza, że jeżeli właściciel nieruchomości władnącej dokona podziału swojej działki, a następnie jedną z części połączy z nieruchomością sąsiednią, której wcześniej żadne prawo służebności nie przysługiwało, to służebność rozciąga się na również na nową, dołączoną część działki.

Orzeczenie to może mieć bardzo daleko idące skutki dla podmiotów występujących na rynku nieruchomości. Wydaje się bowiem, że pozycja właściciela nieruchomości obciążonej została na skutek podjętej uchwały istotnie osłabiona. Swojej uchwały Sąd Najwyższy bowiem w żaden sposób nie ograniczył.

A zatem to, co dla jednych może okazać się dodatkowym obciążeniem i ryzykiem, innym może otworzyć furtkę do wykorzystywania podjętej niedawno uchwały w prowadzonym przez nich biznesie.

Podsumowanie

Kancelaria Szołajski Legal Group aktywnie wspiera uczestników rynku nieruchomości w podejmowanych przez nich działaniach. Naszymi klientami są zarówno deweloperzy jak i osoby fizyczne już posiadające nieruchomości lub dopiero myślące o zakupie swojej pierwszej działki, domu czy mieszkania.

Chętnie dzielimy się swoją wiedzą i doświadczeniem, dlatego jeżeli macie Państwo jakiekolwiek pytania, zapraszamy do kontaktu!