Miesiąc: styczeń 2020

Sąd Apelacyjny w Poznaniu unieważnił prawomocnie umowę kredytu na cele mieszkaniowe EKSTRALOKUM z 4 kwietnia 2008 r. udzielonego przez Kredyt Bank S.A. z siedzibą w Warszawie. Wyrok w sprawie o sygn. akt I ACa 1205/18 zapadł 13 stycznia 2020 r.

Sąd rozpatrywał apelację Banku Santander Bank S.A. (następcę prawnego Kredyt Bank S.A.) od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z 10 lipca 2018 r.

Wyrok I instancji

Sąd Okręgowy w Poznaniu uwzględnił powództwo Frankowiczów i stwierdził nieważność umowy kredytu z uwagi na sprzeczność umowy z przepisami kodeksu cywilnego oraz prawa bankowego. Zasądził także na rzecz Frankowiczów zwrot wpłaconych rat kredytu w wysokości 222.214,42 zł.

Zdaniem Sądu Okręgowego umowa kredytu nie wskazuje jednoznacznie kwoty i waluty udzielonego kredytu (czy jest to kwota 275.000 PLN czy jej równowartość w CHF?)

Sąd Okręgowy potwierdził, że umowa kredytu zawierała klauzule abuzywne dotyczące zastosowanego przez Bank kursu waluty CHF, służącej do przeliczania kwoty udzielenia kredytu i wysokości rat kredytu.

Bank samodzielnie ustalał kursy walut w swojej tabeli kursów i Frankowicze nie wiedzieli jaka jest rata ich kredytu w złotych.

Bank wystawiał Frankowiczów na nieograniczone ryzyko walutowe, co jest niezgodne z Dyrektywą konsumencką. Kwestionowanie tych zapisów znajduje uzasadnienie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Wyrok II instancji – prawomocny

Sąd Apelacyjny podtrzymał wyrok Sądu Okręgowego i potwierdził, że umowa kredytu jest nieważna.

Warto podkreślić, że zakwestionowana umowa była umową kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego i obydwa Sądy uznały ją za nieważną.

Wnioski

Kolejny prawomocny wyrok Sądu unieważniający umowę kredytu indeksowanego potwierdza słuszność podejmowania przez Frankowiczów drogi sądowej przeciwko bankom.

Kolejny wyrok unieważniający umowę kredytu frankowego wydał 8 listopada 2019 r. Sąd Okręgowy w Warszawie (sygn. akt XXV 523/18). Na rzecz Frankowicza Sąd zasądził zwrot nadpłaty i kosztów postępowania sądowego.

Stan faktyczny

Rzeczona umowa kredytu z Bankiem Ochrony Środowiska S.A. podpisania została17 czerwca 2005 r. Był to kredyt denominowany we frankach szwajcarskich, a Bank udzielił kredytu w złotowej równowartości w kwocie 172.870,81 CHF. Kredyt został uruchomiony w złotych i jednocześnie przeliczony na franki szwajcarskie po kursie kupna dewiz obowiązującym w Banku w dniu uruchomienia kredytu.

Pozew do Sądu z żądaniem unieważnienia umowy wniesiono 7 marca 2018 r. Frankowicz chciał zasądzenia kwoty 183.654,16 PLN oraz kwoty 33.167,39 CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, liczonymi od 7 marca 2018 r. do dnia zapłaty

Wyrok

Sąd uwzględnił powództwo Frankowicza w całości i orzekł unieważnienie umowy kredytu. Jak wskazał Sąd, w umowie niedookreślono wysokości kredytu udzielonego przez bank w złotówkach. Tym samym Bank wystawiał Frankowicza na nieograniczone ryzyko walutowe, ponieważ to Bank był jednostronnie uprawniony do ustalania kursu walut.

Zawarte w umowie postanowienia dotyczące przeliczania rat kredytu Sąd uznał za klauzule abuzywne, których nie można zastąpić innymi postanowieniami umownymi.

Po usunięciu z umowy postanowień abuzywnych, Sąd doszedł do przekonania, że strony nie zawarły ważnej umowy kredytu i konieczne jest ustalenie nieważności umowy.

Sąd zasądził od Banku całe dochodzone przez Frankowicza roszczenie w złotówkach i frankach szwajcarskich oraz zasądził od Banku zwrot kosztów postępowania i kosztów zastępstwa procesowego Frankowicza.

Wnioski

To kolejne korzystne orzeczenie w sprawie kredytu frankowego, tym razem w sprawie kredytu udzielonego przez BOŚ Bank SA. Wszystkie korzystne dla Frankowiczów orzeczenia wynikają z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 3 października 2019 r.

Z początkiem nowego roku (3 stycznia 2020 r.) Sąd Okręgowy w Warszawie unieważnił umowę kredytu frankowego zawartą przez Państwa Justynę i Kamila Dziubak z Raiffeisen Bank w 2008 r.

Umowa obejmowała udzielenie kredytu w kwocie 400.000 PLN na 40 lat, indeksowanego do franka szwajcarskiego. Do tej pory – wraz z odsetkami – Państwo Dziubak spłacili kwotę 240.000 PLN.

Według Banku, po przeliczeniu zadłużenia według aktualnego kursu franka szwajcarskiego, Państwo Dziubak byli zobowiązani do spłaty ponad 520.000 PLN.

Unieważnienie umowy

Sąd Okręgowy w Warszawie, 3 października 2019 r. otrzymał odpowiedź na swoje pytania skierowane do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu.

Po 3 miesiącach od wyroku TSUE, Warszawski Sąd Okręgowy zbadał ponownie sprawę Państwa Dziubak. Orzekł, że umowa kredytu musi zostać unieważniona z powodu zawarcia w niej klauzul abuzywnych – niedozwolonych klauzul umownych, które wystawiły Frankowiczów na nieograniczone ryzyko walutowe.

Zdaniem Sąd Okręgowego, przed podpisaniem umowy, kredytobiorcy nie zostali prawidłowo poinformowani o ryzyku walutowym – kursie złotego do CHF, obejmującym cały czas trwania umowy kredytowej.

Kredytobiorcy otrzymali tylko informację, że z powodu zmiany kursu rata kredytu może wzrosnąć o 20 procent.

Zdaniem Sądu Okręgowego, nie wystarczy blankietowe oświadczenie kredytobiorcy, że liczy się z ryzykiem walutowym. Obowiązkiem Banku było uczciwe przedstawienie ryzyka w całym okresie kredytowania.

Rozliczenie

Zdaniem Sądu Okręgowego koniecznym jest rozliczenie wpłaconych przez Państwa Dziubak kwot – 240.000 PLN z wartością udzielonego kredytu – 400.000 PLN, co zdaniem Sądu mogłoby się odbyć ugodowo między stronami.

Zaś, roszczenie Banku o korzystanie z kapitału czy odsetki od kapitału udzielonego kredytu nie są żadnej mierze uzasadnione i są bezpodstawne – zgodnie z opinią przedstawioną w sprawie przez Rzecznika Finansowego.

Prezes UOKiK opublikował 16 grudnia 2019 r. Stanowisko w sprawie skutków orzeczenia TSUE z 3 października 2019 r. w sprawie Państwa Dziubak dla umów kredytu walutowego zawieranych przez konsumentów z innymi bankami.

W ocenie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów:

1. Skutki wyroku TSUE odnoszą się do każdej umowy zawierającej klauzule niedozwolone.
2. Banki nie mogą żądać wynagrodzenia za korzystanie z kapitału w przypadku unieważnienia umowy.

Prezes UOKiK jednoznacznie podkreśla, że orzeczenie TSUE ma znacznie nie tylko dla sprawy Państwa Dziubak, ale również dla innych spraw rozstrzyganych przez Sądy, w których zastosowanie mają przepisy prawa UE interpretowane przez Trybunał!

W swoim stanowisku stwierdza ponadto, że unieważnienie umowy możliwe jest tylko za zgodą konsumenta i takie rozwiązanie często może być dla konsumenta korzystne.

Poza tym, w ocenie Prezesa UOKiK, nie można stosować przepisu kodeksu cywilnego odnoszącego się do średniego kursu NBP w miejsce nieważnych, niedozwolonych postanowień umów kredytowych w CHF!

Odnosząc się do żądań banków o wynagrodzenia za korzystanie z kapitału oraz odsetek, gdy sąd unieważni umowę o kredyt hipoteczny wyrażony w walucie obcej, Prezes UOKiK nie widzi żadnych podstaw prawnych, aby banki były uprawnione do żądania jakichkolwiek sum pieniężnych od swoich klientów.

W stanowisku Prezes UOKiK jednoznacznie stwierdza, iż formułowanie roszczeń banków wobec konsumentów o wynagrodzenie za korzystnie z kapitału lub odsetek jest sprzeczne z Dyrektywą 93/13/EWG, której celem jest zapewnienie ochrony konsumentów!