Projekt ustawy prostych spółek akcyjnych już w Sejmie

Prosta spółka akcyjna to nowe rozwiązanie korporacyjne dla start-upów. Dzięki przystępnym zasadom ułatwi szybkie zakładanie spółek, które pozwalają na pozyskanie inwestorów. Projekt ustawy o zmianie kodeksu spółek handlowych trafił właśnie do Sejmu.

O prostych spółkach akcyjnych pisaliśmy już wcześniej tutaj.

Jakie ułatwienia?

Prosta spółka akcyjna ma być kolejną spółką kapitałową, umiejscowioną pomiędzy spółką z ograniczoną odpowiedzialnością a spółką akcyjną. Wyróżniać ją mają następujące ułatwienia względem klasycznej spółki akcyjnej:

  1. możliwość szybkiej rejestracji elektronicznej PSA, przy pomocy formularza, analogicznie do rozwiązań przewidzianych dla spółek z o.o. (S24);
  2. brak ograniczeń związanych z limitem kapitału zakładowego (1 zł vs. 100 000 00 zł w przypadku SA);
  3. uproszczenia związane z podejmowaniem decyzji w spółce (uchwały podejmowane za pomocą poczty elektronicznej lub podczas wideokonferencji);
  4. elastyczność w określaniu rodzaju akcji, w tym przydzielania akcji za pracę i usługi, świadczone na rzecz spółki;
  5. możliwość pokrycia wkładów na pokrycie akcji, w dłuższym, trzyletnim terminie od daty rejestracji PSA w KRS;
  6. uproszczony sposób ewidencjonowania akcjonariuszy, w formie rejestru akcjonariuszy, prowadzonego przez notariusza lub podmiot uprawniony do prowadzenia rachunku papierów wartościowych – także z zastosowaniem technologii blockchain;
  7. uproszczona struktura: brak obowiązku powoływania rady nadzorczej, przy jednoczesnej możliwości powołania rady dyrektorów jako organu spółki łączącego w sobie funkcje zarządcze, jak nadzorcze w ramach PSA;
  8. uproszczona likwidacja PSA, polegająca na skróceniu czasu niezbędnego do likwidacji podmiotu (jednokrotne wezwanie wierzycieli) oraz możliwość przejęcia majątku spółki i zobowiązań przez dotychczasowego akcjonariusza;
  9. wprowadzenie odpowiedzialności członków zarządu PSA, solidarnie ze spółką, w przypadku bezskutecznej egzekucji – analogicznie do istniejącej odpowiedzialności członków zarządu spółki z o.o.

Ciekawe rozwiązania PSA dla zagranicznych inwestorów

Ustawodawca przewiduje możliwość zwoływania walnego zgromadzenia przez zarząd PSA, przy wykorzystaniu adresów poczty elektronicznej, wskazanych w rejestrze akcjonariuszy, na dwa tygodnie przed planowanym terminem. Zapewniona zostaje możliwość odbycia walnego zgromadzenia akcjonariuszy poza terytorium Polski. Zaś protokół z walnego zgromadzenia, nie będzie każdorazowo wymagał sporządzenia go przez notariusza, jak w tradycyjnej spółce akcyjnej. Obowiązek ten ma dotyczyć jedynie uchwały w przedmiocie zmiany umowy spółki.

Wnioski

Zdaniem Szołajski Legal Group należy spodziewać się dużego zainteresowania prostą spółką akcyjną, w szczególności wśród nowych przedsiębiorców.

Bardzo kibicujemy temu rozwiązaniu! Szołajski Legal Group ma nadzieję, że ustawa wejdzie w życie jeszcze w tym roku, a pierwsze Proste Spółki Akcyjne powstaną już w jesieni 2019 r.

Pierwsza kara za nieprzestrzeganie RODO w Polsce

Karę w wysokości 943.470,00 PLN nałożyła 15 marca 2019 r. Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych dr Edyta Bielak–Jomaa za nieprzestrzeganie przepisów RODO w Polsce.

Za co kara?

Kara została nałożona za nieprawidłowe przetwarzanie danych osobowych. Chodzi o zaniechanie wypełnienia obowiązku informacyjnego wobec osób, których dane Spółka pozyskała z publicznie dostępnych źródeł (w tym osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą).

Ukarana Spółka gromadzi ogólnodostępne dane osób prowadzących działalność, podane w CEiDG, KRS, GUS, CEPiK, Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Z tych dostępnych w Internecie informacji tworzy bazy, pozwalające na weryfikację wiarygodności podmiotów.

Zgodnie z art. 14 RODO, Spółka poinformowała osoby fizyczne widniejące w swojej bazie o fakcie przetwarzania ich danych, jednak tylko te, które w rejestrach podały adres e-mail.

Wobec pozostałych osób fizycznych – które nie podały adresu e-mail – Spółka skorzystała z wyjątku zawartego w art. 14 pkt 5 lit. b RODO, który pozwala odejść od obowiązku informowania o przetwarzaniu danych, jeżeli wymagałoby to niewspółmiernie dużego wysiłku.

Ukarana Spółka wyszła z założenia, że obowiązek wydrukowania listów na papierze, zapakowania ich w koperty i wysłania informacji pocztą byłby niewspółmiernie duży do zysków, jakie planowała osiągnąć z tego przedsięwzięcia.

Natomiast na swojej stronie internetowej Spółka opublikowała informację o przetwarzaniu danych osobowych.

Stanowisko Urzędu

Zdaniem Prezesa UODO wypełnienie obowiązku informacyjnego poprzez wysłanie informacji na adres osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą lub w drodze kontaktu telefonicznego, nie jest czynnością „niemożliwą” oraz nie wymaga „niewspółmiernie dużego wysiłku”.

Nakładając karę, prezes UODO nakazała Spółce wykonanie obowiązku informacyjnego wobec osób, których dane osobowe Spółka przetwarza, a którym informacje te nie zostały podane.

Sądowa Weryfikacja

Szołajski Legal Group jest przekonana, że powyższa decyzja Prezesa UODO zostanie poddana weryfikacji sądowej. Dopiero po rozpatrzeniu skargi na tę decyzję będzie można ocenić jej zasadność.

Należy jednak zauważyć, że jest to pierwsza kara nałożona na gruncie RODO. Jej wysokość jest znaczna, co może świadczyć o prewencyjnym charakterze.

Wygaszenie pozwolenia na budowę

Przygotowując się do realizacji inwestycji warto pamiętać, że pozwolenie na budowę nie jest bezterminowe (pisałem o tym m.in. tutaj). Przypomnę jednak jeszcze raz o tym ważnym przepisie; tym bardziej, że niedawno w przedmiotowej regulacji wydany został ciekawy wyrok.

Zanim przejdę do orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, przywołam art. 37 ust. 1 p.b. Zgodnie z tym przepisem, decyzja o pozwoleniu na budowę wygasa, jeżeli budowa nie została rozpoczęta przed upływem 3 lat od dnia, w którym decyzja ta stała się ostateczna. Pozwolenie wygasa także wówczas, jeżeli budowa została przerwana na czas dłuższy niż 3 lata.

W przypadkach opisanych wyżej budowa będzie mogła być wznowiona lub ponownie rozpoczęta jedynie na podstawie nowej decyzji o pozwoleniu na budowę, o której stanowi art. 28 ust. 1 p.b.

Pozwolenie na budowę wygasa z mocy prawa!

W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z 27 lutego 2019 r. (sygn. akt II SA/Go 897/18) Sąd uznał, że przepis regulujący instytucję wygaszenia pozwolenia na budowę (art. 37 ust. 1 p.b.) nie wskazuje, czy wszczęcie postępowania w tym przedmiocie następuje na wniosek, czy z urzędu.

„Jest to rozwiązanie w pełni racjonalne bowiem dopuszcza oba tryby. Wynika to z tej racji, że przepis art. 37 ust. 1 p.b. mówi o wygaśnięciu decyzji o pozwoleniu na budowę z mocy prawa.” (II SA/Go 897/18)

W ocenie Sądu powyższe stanowisko oznacza, że decyzja wydawana przez organ ma charakter deklaratoryjny a nie konstytutywny, jedynie potwierdzający zaistniały stan prawny.

Podsumowanie

Pamiętajmy zatem, że faktyczne wygaśnięcie pozwolenia na budowę nie zależy od złożonego – chociażby przez inwestora czy zainteresowanego – stosownego wniosku. Nie zależy też od podjęcia postępowania w tej sprawie przez organ z urzędu. Wygaśnięcie pozwolenia na budowę następuje bowiem z mocy prawa.

Kontrowersyjne przepisy Dyrektywy o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym

Puste pierwsze strony polskich dzienników z 25 marca 2019 r. były apelem do europarlamentarzystów o poparcie Dyrektywy o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym. Dzień później w Parlamencie Europejskim przyjęto nowe prawo chroniące twórców – artystów, wydawców i dziennikarzy.

Głosowanie poprzedziły miesiące negocjacji, ponieważ projekt dyrektywy ma zmienić zasady publikowania i monitorowania treści w internecie! Najwięcej kontrowersji wzbudzają art. 11 i 13, które dotyczą obowiązków nakładanych na platformy internetowe.

Artykuł 11

Zgodnie z art. 11 platformy internetowe będą musiały dzielić się częścią zysków za korzystanie z utworów, do których nie mają praw. Przepis ten jest mocno popierany przez wydawców gazet i portali.

Natomiast przeciwnicy tego przepisu wskazują, że artykuł 11 to „podatek od linków”, obciążający internautów za wrzucanie linków do artykułów i zdjęć. Argumentacja taka jest jednak błędna, koszty licencyjne poniosą tylko podmioty, które zarabiają na rozpowszechnianiu treści.

Przepis ten chroni jednocześnie Wikipedię, która ma zapewniony tzw. dozwolony użytek i będzie mogła swobodnie korzystać z różnych źródeł.

Artykuł 13

Zgodnie z art. 13, na platformy internetowe zostanie nałożony obowiązek bieżącego monitorowania swoich serwisów pod kątem naruszenia praw autorskich. Platformy internetowe będą musiały rozpoznawać materiały naruszające prawa autorskie i uniemożliwiać ich publikację.

Celem ustawodawcy w tym przepisie jest zobowiązanie platform do stworzenia specjalnego narzędzia filtrującego, aby usuwać pirackie treści.

Wnioski

Przyjęcie rozwiązań regulujących prawa twórców na ryku cyfrowym było konieczne. Czy Dyrektywa o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym okaże się właściwym rozwiązaniem? Zobaczymy…

Akta osobowe pracowników od 2019 r.

Od 1 stycznia 2019 r. obowiązuje nowe Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 10 grudnia 2018 r. w sprawie dokumentacji pracowniczej. Wprowadza ono liczne zmiany w obowiązkach pracodawcy w zakresie prowadzenia akt osobowych.

Przedmiotowe Rozporządzenie na nowo określa zasady prowadzenia dokumentacji pracowniczej, a dotychczasowa systematyka akt osobowych jest przeorganizowana. Dodatkowo Rozporządzenie  wprowadza nowe warunki prowadzenia dokumentacji pracowniczej w formie elektronicznej.

Części Akt Osobowych

W Rozporządzeniu dokonano reorganizacji sposobu prowadzenia akt osobowych. Dotychczas podzielone na trzy części, akta osobowe zostają podzielone na cztery części obejmujące kolejno:

  • część A – etap ubiegania sięo zatrudnienie,
  • część B – etap nawiązania stosunku pracy i przebiegu zatrudnienia,
  • część C – etap ustaniastosunku pracy,
  • część D – dokumenty dotyczące nałożonych kar.

Każdą z powyższych części akt osobowych można podzielić na mniejsze części, w których można przechowywać tematycznie powiązane dokumenty i oświadczenia.

Istotną zmianą jest wprowadzenie do Akt osobowych Części D, przeznaczonej na dokumenty związane z odpowiedzialnością pracownika zarówno porządkową jak i odpowiedzialnością określoną w odrębnych przepisach. Dokumenty w Części D Akt osobowych mają być przechowywane w wydzielonych częściach dotyczących danej kary.

Elektroniczne Akta Osobowe

Po nowelizacji z 2018 r., kodeks pracy umożliwia pracodawcom prowadzenie dokumentacji pracowniczej również w formie elektronicznej. To pracodawca ma prawo wybrać formę prowadzenia akt osobowych – papierową lub elektroniczną.

W każdej chwili pracodawca ma prawo wrócić do akt osobowych w formie papierowej poprzez wydrukowanie wszystkich zeskanowanych dokumentów.

Wnioski

Wprowadzone zmiany powodują, że pracodawcy muszą przeorganizować dokumentację pracowniczą. Konieczne jest podjęcie decyzji, czy dokumentacja Akt osobowych będzie prowadzona w formie elektronicznej czy papierowej. Czy nowe rozwiązania będą pomocne dla pracowników i pracodawców okaże się w praktyce…

NSA o sprzeciwie wobec decyzji Urzędu Patentowego

NSA o sprzeciwie wobec decyzji Urzędu Patentowego

Podejmowałem już w swoich artykułach kwestię sprzeciwu od decyzji Urzędu Patentowego (zachęcam do przeczytania tutaj.)

Całkiem niedawno w tym przedmiocie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie, dlatego warto poświęcić temu zagadnieniu jeszcze kilka zdań…

Sprzeciw wobec decyzji Urzędu Patentowego

Wobec decyzji Urzędu Patentowego o udzieleniu patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy lub prawa z rejestracji, każdy może wnieść umotywowany sprzeciw. Termin na wniesienie sprzeciwu wynosi 6 miesięcy od daty opublikowania w „Wiadomościach Urzędu Patentowego” informacji o udzieleniu prawa.

Stanowisko uprawnionego

Obowiązkiem Urzędu Patentowego wynikającym z art. 247 ust. 1 p.w.p. jest niezwłoczne zawiadomienie uprawnionego o wniesieniu sprzeciwu. Jednocześnie, Urząd Patentowy wyznacza uprawnionemu termin na ustosunkowanie się do sprzeciwu.

Co ważne, jeżeli uprawiony w odpowiedzi na zawiadomienie Urzędu Patentowego podniesie zarzut, że sprzeciw jest bezzasadny, sprawa zostanie przekazana do rozstrzygnięcia w postępowaniu spornym.

W przeciwnym przypadku Urząd Patentowy – jak stanowi art. 247 ust. 2 p.w.p. – wydaje decyzję uchylającą decyzję o udzieleniu patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy lub prawa z rejestracji, umarzając jednocześnie postępowanie.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego

W wyroku z 7 marca 2019 r. (w sprawie o sygn. akt II GSK 5458/16) Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie dokonał analizy art. 247 ust. 2 p.w.p.

W pierwszej kolejności Sąd podkreślił, że z wykładni literalnej art. 247 ust. 2 p.w.p. wynika, że ustawodawca wiąże skutki prawne w postaci podjęcia określonego w tym przepisie rozstrzygnięcia przez Urząd Patentowy od samego zachowania się uprawnionego. Nie ma tutaj mowy o zachowaniu  przez uprawnionego terminu wyznaczonego przez organ do dokonania określonej czynności.

„Zatem wydanie jednego z dwóch rozstrzygnięć, o których stanowi art. 247 ust. 2 p.w.p., jest uzależnione nie od uchybienia przez uprawnionego terminu wyznaczonego przez organ, ale od podniesienia lub niepodniesienia przez uprawnionego zarzutu bezzasadności sprzeciwu.” (II GSK 5458/16)

Sąd zatem wyraźnie wskazał, że wydanie decyzji uchylającej wcześniejszą decyzję bądź przekazanie sprawy do rozstrzygnięcia w postępowaniu spornym, zależy od podniesienia przez uprawnionego stosownego zarzutu.

Weryfikacja oświadczenia o prawie do dysponowania nieruchomością

Wydanie pozwolenia na budowę przez organ jest obwarowane licznymi obowiązkami, które zobowiązany jest spełnić zainteresowany podmiot. Część z nich została określona w art. 32 ust. 4 prawa budowlanego.

Zgodnie z treścią przytoczonego artykułu, pozwolenie na budowę może być wydane wyłącznie temu, kto:

  • złożył wniosek w tej sprawie w okresie ważności decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym,
  • złożył wniosek w tej sprawie w okresie ważności pozwoleń, o których mowa w art. 23 ust. 1 i art. 26 ust. 1, oraz decyzji, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz. U. z 2017 r. poz. 2205 oraz z 2018 r. poz. 317), jeżeli są one wymagane,
  • złożył oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.

W dzisiejszym artykule chciałbym poruszyć właśnie wymienionego w ostatnim punkcie oświadczenia.  Do napisania tego artykułu przekonało mnie nowe orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego wydane 19 lutego 2019 r., w sprawie o sygn. akt II OSK 764/17.

Jakie są warunki wydania pozwolenia na budowę?

Z analizy art. 32 ust. 4 pkt 2) p.b. wynika, że inwestor nie jest zobowiązany wykazać, że posiada prawo do wykorzystania nieruchomości w celach budowlanych. Wystarczające jest – co wynika wprost z treści przepisu – złożenie stosownego oświadczenia, pod rygorem odpowiedzialności karnej.

„Organy administracji co do zasady nie mają obowiązku sprawdzania, czy zawarte w tym oświadczeniu dane są zgodne z rzeczywistością.” (II OSK 764/17)

Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił w wyroku, że oświadczenie inwestora jest składane pod rygorem odpowiedzialności karnej i korzysta z domniemania, że dane zawarte w tym oświadczeniu są zgodne z rzeczywistością.

Podsumowanie

Reasumując – na podst. art. 32 ust. 4 p.b – występując z wnioskiem o wydanie pozwolenia na budowę, nie jest konieczne wykazywanie prawa do wykorzystania nieruchomości w celach budowlanych.

Składane przez inwestora oświadczenie może być weryfikowane przez organy administracji tylko wówczas, gdy w toku postępowania o wydanie pozwolenia na budowę wyjdą na jaw okoliczności podważające wiarygodność tego oświadczenia.

Organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi

Tzw. dyrektywa CRM ma za zadanie harmonizację zasad działalności organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi, czyli przede wszystkim prawami do utworów, artystycznych wykonań, fonogramów i wideogramów.

Na grunt polski implementuje ją ustawa z dnia 15 czerwca 2018 r. o zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi. W tym artykule przedstawimy zakres regulacji nowej ustawy oraz prezentowane w niej zasady zbiorowego zarządzania.

Nowa ustawa

Nowa ustawa o zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi obowiązuje od 19 lipca 2018 r. Stanowi ona implementację do polskiego systemu prawnego Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/26/UE z dnia 26 lutego 2014 r. (zwaną dyrektywą CRM) w sprawie zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz udzielania licencji wieloterytorialnych, dotyczących praw do utworów muzycznych do korzystania online na rynku wewnętrznym.

Zakres regulacji nowej ustawy

Ustawa o zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi reguluje w szczególności:

  1. źródła uprawnień organizacji zbiorowego zarządzania do zarządzania prawami uprawnionych (umowa o zbiorowe zarządzanie, umowa o reprezentacji, ustawa);
  2. zasady uzyskiwania członkostwa w organizacji zbiorowego zarządzania;
  3. zasady udzielania i cofania zezwoleń na zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi i prawami pokrewnymi;
  4. zasady zawierania i rozwiązywania umów o zbiorowe zarządzanie;
  5. prawa przysługujące uprawnionemu, niebędącemu członkiem organizacji zbiorowego zarządzania, ale reprezentowanemu przez taką organizację.

Zasady zbiorowego zarządzania

Nowa ustawa wprowadziła zasady zbiorowego zarządzania, którymi powinny się kierować organizacje zarządzające zbiorowymi prawami autorskimi i prawami pokrewnymi:

  1. postulat wyraźnego określenia podstawy wykonywania zbiorowego zarządu;
  2. zasadę, zgodnie z którą organizacja zbiorowego zarządzania nie może, bez ważnych przyczyn, odmówić objęcia praw autorskich i praw pokrewnych w zbiorowy zarząd, w zakresie udzielonego jej zezwolenia;
  3. zasadę jednakowego traktowania uprawnionych, bez względu na podstawę prawną zbiorowego zarządzania ich prawami;
  4. obowiązek starannego zbiorowego zarządzania prawami, w szczególności regularnego podziału i wypłaty przychodów z praw.