Biznes w czasach epidemii – pomagamy polskim przedsiębiorcom!

Przed polskimi przedsiębiorcami stoi jedno z największych wyzwań: utrzymanie biznesu w czasie epidemii. Obecnego kryzysu nie da się porównać z wcześniejszymi trudnościami gospodarki. Po latach rozwoju, na wiele polskich firm spada widmo spowolnienia, a nawet bankructwa.

Dodatkowo przed nami wciąż wiele niewiadomych. Jak długo będzie trwał czas odosobnienia, zamknięcia szkół, sklepów czy granic? Jak szerokiego kręgu społeczeństwa, a tym samym jak wielu naszych pracowników, dostawców czy klientów dotknie choroba? W jaki sposób zareaguje świat? Jaką pomoc będą niosły poszczególne państwa?

Wspierając od lat polskich przedsiębiorców, jako kancelaria Szołajski Legal Group chcemy pomagać także teraz!

Po pierwsze: informujemy! Już zostały podjęte pierwsze decyzje polskiego rządu, które mają pomóc przedsiębiorcom. Dlatego rozpoczynamy cykl artykułów, poświęcony najnowszym rozwiązaniom prawnym.

Przedsiębiorco! Dzięki naszym kolejnym artykułom dowiesz się, jakie masz możliwości!

Wskażemy, jak skutecznie składać wnioski o umorzenie lub odroczenie składek ZUS czy podatków.

Zajmiemy się wnioskami o zawieszenie rat kredytów i rat leasingów dla przedsiębiorców i osób fizycznych (w szczególności Frankowiczów).

Poinformujemy, w jaki sposób pozyskać nowe środki na utrzymanie i rozwój przedsiębiorstwa w czasie kryzysu.

Opiszemy, jak sobie radzą firmy rodzinne i jakie działania podejmować wobec spółek prawa handlowego w stanie epidemii.

W naszym cyklu nie zabraknie tematów związanych z rynkiem nieruchomości i prawem budowlanym.

Kolejne artykuły poświęcimy też rynkowi zamówień publicznych, który dynamicznie się zmienia w czasie epidemii koronawirusa.

Po drugie: wspieramy polskie firmy profesjonalną pomocą prawą!

Przedsiębiorco, potrzebujesz pomocy? Szołajski Legal Group pomoże Ci odnaleźć się w zmieniającym się otoczeniu prawnym i biznesowym.

Jeżeli potrzebujesz nie tylko informacji, ale konkretnej pomocy, jesteśmy do Twojej dyspozycji.

Kolejne prawomocne odfrankowienie spłaconego kredytu w mBank

Sąd Okręgowy w Warszawie uwzględnił apelację Frankowiczów i w wyroku z 4 marca 2020 r. stwierdził, że umowa kredytu udzielonego przez mBank w 2006 r. winna być odfrankowiona!

W I instancji Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia oddalił powództwo Frankowiczów w wyroku z 25 maja 2018 r. (VI C 2402/16).

Rozpatrując apelację Frankowiczów, Sąd Okręgowy w Warszawie (XXVII Ca 2125/18) uznał, że umowa kredytu waloryzowanego CHF zawarta w 2006 r. zawierała bezskuteczne postanowienia umowne w postaci klauzul indeksacyjnych i musi być wykonywana bez nich.

Umowa kredytu dotyczyła udzielenia pożyczki w wysokości 92 tys. zł. Została w całości spłacona przez Frankowiczów w 2016 r.

W związku z powyższym Sąd Okręgowy zasądził od mBanku na rzecz kredytobiorców nadpłaconą kwotę ponad 41 tys. zł. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od wezwania przedsądowego (październik 2016 r.) do dnia zapłaty.

Co ciekawe, rozpatrując powództwo Sąd Rejonowy wyznaczył biegłego sądowego, jednak Sąd Okręgowy nie skorzystał z wyliczeń biegłego rozpatrując apelację.

Zdaniem Sądu Okręgowego zakwestionowane przez Frankowiczów postanowienia umowy są niedozwolone i nie budzi to żadnej wątpliwości, nawet w orzecznictwie Sądu Najwyższego (np. w orzeczeniu o sygn. I CSK 1049/14).

W ocenie Sądu po ostatecznej spłacie kredytu przez Frankowiczów, bank otrzymał zwrot pożyczonego kapitału oraz wynagrodzenie w formie odsetek, a Frankowiczom należał się zwrot nadpłaty.

Wnioski

Sąd Okręgowy potwierdził, że można odfrankowić umowę kredytu waloryzowanego do CHF (indeksowanego) i zasądzić zwrot nadpłaty, nawet w przypadku spłaconego kredytu!

Oddziaływanie na nieruchomości nie może być subiektywne

Samo subiektywne odczucie skarżącej, że inwestycja oddziałuje na jej nieruchomość, nie jest wystarczające do uznania, że nieruchomość ta jest usytuowana w obszarze oddziaływania inwestycji – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu.

Przypomnę, że obszarem oddziaływania jest teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu, w tym zabudowy tego terenu.

Warto podkreślić, że stroną w postępowaniu dotyczącym pozwolenia na budowę mogą być osoby, których prawa doznają ograniczenia wynikające z realizacji obiektu (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 stycznia 2011 roku, sygn. akt II OSK 338/10).

W wyroku, wydanym 30 grudnia 2019 r., Sąd Administracyjny w Poznaniu stanął na stanowisku, że obszar oddziaływania to nie teren, w którym da się odczuć skutki uciążliwości spowodowane funkcjonowaniem jakiegoś obiektu.

„Postępowanie dotyczy interesu prawnego określonego podmiotu wówczas, gdy rozstrzygnięcie w sprawie oddziałuje na sytuację prawną tego podmiotu. (…). Obowiązkiem organu jest zatem zbadanie czy taki interes strona wykazuje, czy też zainteresowanie sprawą wynika z interesu faktycznego a nie prawnego. Rozważenia przez organ administracji w niniejszej sprawie wymagało więc to, czy skarżący jako właściciele nieruchomości sąsiadujących z planowaną inwestycją mogą skutecznie wywodzić, że inwestycja na ich nieruchomości będzie negatywnie oddziaływać.” (II SA/Po 690/16)

Podsumowanie

Na zakończenie należy przypomnieć, że przymiot strony w postępowaniu można uzyskać już w sytuacji, gdy istnieje potencjalna możliwość oddziaływania inwestycji na nieruchomość.

Na kogo można nałożyć karę za przystąpienie do użytkowania obiektu?

Jeżeli organ nadzoru budowlanego stwierdzi, że miało miejsce przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego lub jego części z naruszeniem przepisów art. 54 i 55 p.b., to zgodnie z prawem jest zobowiązany wymierzyć karę z tytułu nielegalnego użytkowania obiektu budowlanego.

Z art. 57 ust. 7 p.b., który penalizuje przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego lub jego części z naruszeniem przepisów art. 54 i 55 p.b. nie można skutecznie wywodzić, że karę za przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego bez wymaganego pozwolenia wymierza się wyłącznie inwestorowi, bez względu na okoliczności sprawy – uznał Naczelny Sąd Administracyjny.

„Taka kategoryczna wykładnia art. 57 ust. 7 p.b. prowadziłaby do tego, że inwestor w sytuacjach szczególnych ponosiłby odpowiedzialność za sprawcę nielegalnego użytkowania, który postępowałby wbrew woli inwestora.” (II OSK 489/18)

W orzeczeniu wydanym 17 stycznia 2020 r. Sąd stanął na stanowisku, że nie wolno tak samo traktować sytuacji, w której to inwestor sam przystąpił do użytkowania nowopowstałego obiektu np. bez koniecznego pozwolenia oraz sytuacji, w której to nie inwestor, lecz podmiot trzeci przystąpił do użytkowania obiektu w sposób sprzeczny z prawem.

Podsumowanie

Innymi słowy, z przytoczonego orzeczenia należy wyciągnąć wniosek, że nałożenie na inwestora kary, winno być każdorazowo poprzedzone badaniem, czy to inwestor był podmiotem, który dopuścił się naruszenia przepisów.

Prawomocne odfrankowienie kredytu w mBanku

Sąd Okręgowy w Warszawie, 26 lutego 2020 r., prawomocnie oddalił apelację mBanku od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia. W wyroku pierwszej instancji, z 19 lipca 2018 r. (sygn. I C 1632/18), spłacony kredyt indeksowany został odfrankowiony. Zasądzono także zwrot nadpłaconych rat w wysokości 74.000 zł.

Sąd Rejonowy: obowiązek usunięcia klauzul indeksacyjnych

Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia stwierdził w wyroku, że mechanizm indeksacji zawarty w umowie kredytu jest nieuczciwy m.in. ze względu na przyznanie sobie przez bank prawa do jednostronnego ustalania świadczeń kredytobiorcy.

Sąd Rejonowy stwierdził, iż ma prawo i obowiązek usunięcia klauzul indeksacyjnych z umowy i zasądzenia na rzecz konsumenta kwot nienależne pobranych Bank w wyniku nieuczciwej indeksacji.

Apelacja: pytanie o status konsumenta powoda

Sądu Okręgowy w Warszawie oddalił apelację mBanku, w której Bank kwestionował status konsumenta powoda. Wskazywał przy tym, że sąd I instancji nie wyjaśnił, czy pozwana zaliczała odsetki od kredytu do kosztów prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej.

Sąd Okręgowy oddalił ten zarzut, gdyż oceny statusu konsumenta należy dokonywać na dzień zawarcia umowy i badać sytuację życiową konsumenta w świetle zawieranej umowy. Powódka zawarła kredyt w celu refinansowania poprzedniego kredytu, z którego wybudowała dom i w nim mieszkała wraz z rodziną.

Sąd Okręgowy: podziela argumentację sądu I instancji

W zakresie oceny abuzywności mechanizmu indeksacji do waluty CHF Sąd Okręgowy w całości podzielił i przyjął za własną niezwykle skrupulatną na gruncie prawa UE argumentację sądu I instancji.

Ponadto Sąd Okręgowy nie rozważał zawieszenia postępowania ze względu na pytania prawne skierowane czy to do Sądu Najwyższego, czy do TSUE.

Roszczenia w sprawie nie były związane z argumentacją dotyczącą nieważności umowy, albowiem Sąd Okręgowy potwierdził, że umowę kredytu można „odfrankowić”.

Wnioski

Sąd Okręgowy potwierdził, że spłacony kredyt indeksowany można odfrankowić i przyznać zwrot nadpłaty wynikającej z nieuczciwej indeksacji.

Sąd Okręgowy nie uwzględnił zarzutu Banku, co do oceny statusu konsumenta, potwierdzając, że status konsumenta należy badać na dzień zawarcia umowy kredytu i jego sytuacji w chwili zawierania umowy kredytu!

Prawomocne wygrane Frankowiczów z mBankiem

Rozpoczynamy cykl artykułów o prawomocnych wygranych Frankowiczów w sporach sądowych z mBankiem.

Koniecznym jest bowiem uzmysłowienie sobie, że to już nie są jednostkowe przypadki, kiedy mBank S.A. przegrywa prawomocnie sprawy z Frankowiczami.

Po ostatecznych wyrokach sądów Frankowicze skutecznie uwalniają się od kredytów indeksowanych do waluty CHF i nie muszą już ich dalej spłacać.

Zastanawiasz się, czy jest sens rozpoczynać proces z mBankiem?

Tak, zdaniem Szołajski Legal Group trzeba jak najszybciej przeprowadzić postępowanie sądowe i skutecznie uwolnić się od kredytu frankowego.

Na potwierdzenie naszego stanowiska, omówimy kolejne prawomocne wygrane Frankowiczów przeciwko mBank.

FrankowiczuDzialaj.pl

Jakie przepisy mają wpływ na ustalenie obszaru oddziaływania?

Analizując przepis definiujący obszar oddziaływania obiektu warto zwrócić uwagę, że odsyła on do „przepisów odrębnych”, nie uzupełniając jednak w żaden sposób tej informacji o wskazówki, jakie przepisy odrębne można tutaj zastosować.

Przypomnę, że zgodnie z art. 3 pkt 20 p.b., ilekroć w ustawie jest mowa o obszarze oddziaływania obiektu – należy przez to rozumieć teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu, w tym zabudowy, tego terenu.

Temat obszaru oddziaływania obiektu poruszałem już w swoich artykułach kilkukrotnie m.in. tutaj. Artykuł ten dotyczy przyznania przymiotu strony w postępowaniu właścicielom, użytkownikom wieczystym lub zarządcom nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu.

Katalog przepisów odrębnych nie jest ograniczony.

Jak już pisałem art.3 pkt 20 p.b. mówi o „przepisach odrębnych”, które wprowadzają ograniczenia w zagospodarowaniu. Nie zawiera jednak nawet katalogu otwartego, zawierającego choćby kilka przykładowych przepisów spoza prawa budowlanego mogących znaleźć zastosowanie w takich sprawach.

W związku z powstałą luką, obowiązek jej uzupełnienia został przerzucony m.in. na orzecznictwo.

Próbę analizy przytoczonego przepisu podjął 23 stycznia 2020 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu. W wyroku wydanym w sprawie o sygn. akt IV SA/Po 435/19 Sąd uznał, że na potrzeby konkretnej inwestycji organ powinien każdorazowo ustalić wszystkie przepisy odrębne, które wprowadzają ograniczenia w zagospodarowaniu danego terenu.

„Na ich podstawie [organ powinien] ustalić możliwość oddziaływania określonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego oraz zakres i zasięg tego oddziaływania.” (IV SA/Po 435/19)

Zatem, obowiązek ustalenia przepisów odrębnych spoczywa na organie, a ich zakres jest zmienny i uzależniony każdorazowo od danej inwestycji.

Co ważne, stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu wpisuje się w pewną linię orzeczniczą, do której należy zaliczyć również wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 września 2019 r. (sygn. akt II OSK 826/19).

Podsumowanie

Katalog przepisów odrębnych nie jest zamknięty i jest zależny od konkretnej inwestycji. Co za tym idzie, gdy z przepisów odrębnych wynikają ograniczenia w zagospodarowaniu, a zatem również w zabudowie sąsiednich nieruchomości, należy uznać, że dana nieruchomość znajduje się w obszarze oddziaływania planowanej inwestycji – czytamy w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 10 grudnia 2019 r., sygn. akt VII SA/Wa 1111/19.

Kolejny prawomocny wyrok unieważniający kredyt frankowy z Banku Millenium

Sąd Apelacyjny w Warszawie oddalił apelację banku Millenium S.A. w sprawie kredytu frankowego (sygnatura I Aca 674/18). W wyroku z 13 listopada 2019 r. odniósł się do decyzji Sądu Okręgowego w Warszawie z 27 lipca 2018 r. (XXIV C 241/17). Wtedy to Sąd również uznał, że umowa kredytu indeksowanego banku Millennium z 19 lutego 2007 r. jest nieważna.

Sąd Okręgowy: umowa sprzeczna z prawem bankowym

Sąd Okręgowy upatrywał bezwzględnej nieważności umowy w jej sprzeczności z prawem bankowym i brakiem określenia wysokości świadczenia, do spełniania którego zobowiązani byli kredytobiorcy.

Sąd Apelacyjny oddalił apelację banku. Potwierdził, że wyrok Sądu Okręgowego jest prawidłowy, chociaż podstawą stwierdzenia nieważności umowy kredytu w całości były klauzule abuzywne.

Sąd Apelacyjny: klauzule abuzywne

Zawarte w umowie kredytu frankowego klauzule indeksacyjne, Sąd Apelacyjny uznał za abuzywne – nieuczciwe. Jak potwierdził Sąd, z tego powodu umowa kredytu frankowego jest nieważna w całości.

Sąd Apelacyjny zasądził na rzecz kredytobiorców całą dochodzoną kwotę, tj. ponad 82 tys. zł, tytułem zwrotu nienależnych świadczeń kredytobiorców.

Warto wskazać, iż Bank nie zgłosił swojego roszczenia wzajemnego, więc Sąd Apelacyjny nie miał podstaw do uwzględniania go z urzędu. Wyrok jest prawomocny.